Εκλογές: Τα τρία σενάρια και ο εκλογικός νόμος.

Η αλλαγή των δεδομένων παγκοσμίως διαμορφώνει νέο τοπίο – Μια πρόωρη προσφυγή στις κάλπες δεν φαντάζει απίθανη

Για να λάβει χώρα το σενάριο των εκλογών πριν από το καλοκαίρι, πρέπει να υπάρχουν δύο προϋποθέσεις: Αφενός, να έχει υπάρξει κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία και, αφετέρου, να έχει σημειωθεί κάποια κάμψη στην ακρίβεια. Χωρίς αυτές τις δύο προϋποθέσεις, δεν υπάρχει πιθανότητα εκλογών. (INTIME NEWS / ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΠΑΛΑΦΑΣ)

Πριν από 20 μέρες μία πρόωρη προσφυγή στις κάλπες φάνταζε απίθανη. Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, όμως, και η αλλαγή των δεδομένων παγκοσμίως έχουν ανοίξει τις τελευταίες δέκα ημέρες όλα τα σενάρια για τον χρόνο των εθνικών εκλογών.

Με το νέο τοπίο που διαμορφώνεται, οι πιθανές ημερομηνίες για να στηθούν κάλπες είναι τρεις και η «Κ» αναλύει τα υπέρ και τα κατά κάθε σεναρίου.

• Εκλογές πριν από το καλοκαίρι: το σενάριο, όπως προαναφέρθηκε, έχει έρθει εμφατικά στην επιφάνεια μετά τη ρωσική εισβολή, καθώς ο πόλεμος αλλάζει άρδην τα δεδομένα παγκοσμίως, δημιουργώντας τη μεγαλύτερη τομή στην ευρωπαϊκή Ιστορία μετά τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Το γεγονός από μόνο του δίνει στον πρωθυπουργό ιδανικό παράθυρο να πάει σε εκλογές και να ζητήσει «καθαρή εντολή». Στα υπέρ για εκλογές πριν από το θέρος προστίθεται η δημοσκοπική εικόνα και το γεγονός πως η Νέα Δημοκρατία δείχνει έπειτα από αρκετό καιρό να κερδίζει έδαφος, χωρίς μάλιστα να βρισκόμαστε σε προεκλογική περίοδο που η συσπείρωση νομοτελειακά αυξάνεται. Ειδικοί παρατηρητές λένε, πως δεν θα βρεθεί ιδανικότερη συγκυρία για να επιτύχει ο κ. Μητσοτάκης την αυτοδυναμία που επιδιώκει, καθώς μέσα στο ρευστό παγκόσμιο περιβάλλον γίνεται καλύτερα κατανοητή η αναγκαιότητα για σταθερές κυβερνήσεις. Αντίθετα, το αίτημα για αυτοδύναμη κυβέρνηση μπορεί να μην ακούγεται τόσο θελκτικό και απαραίτητο σε επόμενο χρόνο.

Οι υποστηρικτές των εκλογών πριν από το καλοκαίρι προσθέτουν και την οικονομική παράμετρο. Οπως δείχνουν όλες οι προβλέψεις, οι οικονομικές επιπτώσεις από τον πόλεμο, ακόμα και αν αυτός τερματιστεί άμεσα, θα υπάρχουν για καιρό και αναπόφευκτα θα φθείρουν μακροπρόθεσμα την κυβέρνηση. Στα θετικά των εκλογών το επόμενο τρίμηνο προστίθεται και το γεγονός πως η κυβέρνηση θα αποφύγει δυσάρεστες εκπλήξεις που μπορεί να επιφυλάσσει το καλοκαίρι με ακραία καιρικά φαινόμενα, ενώ ήδη στον συγκεκριμένο τομέα έχει καταγράψει δύο αποτυχίες.

Στα αρνητικά του συγκεκριμένου σεναρίου είναι πως ο πρωθυπουργός έχει πει σε όλες τις δημόσιες τοποθετήσεις του πως επιθυμεί να εξαντλήσει την τετραετία. Μία αποστροφή του πάντως στο τελευταίο υπουργικό συμβούλιο περί «συμπυκνωμένου χρόνου» μπορεί να ερμηνευτεί και ως παράθυρο πρόωρης προσφυγής στις κάλπες. Για να λάβει πάντως χώρα το σενάριο των εκλογών πριν από το καλοκαίρι, πρέπει να υπάρχουν δύο προϋποθέσεις: αφενός να έχει υπάρξει κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία και αφετέρου να έχει σημειωθεί κάποια κάμψη στην ακρίβεια. Χωρίς αυτές τις δύο προϋποθέσεις δεν υπάρχει πιθανότητα εκλογών.

• Εκλογές το φθινόπωρο: Το έτερο σενάριο είναι οι εκλογές να διεξαχθούν αμέσως μετά το καλοκαίρι. Το ισχυρότερο επιχείρημα για αυτή την επιλογή είναι πως η τουριστική σεζόν θα λειτουργήσει «ανακουφιστικά» τόσο στον οικονομικό όσο και στον ψυχολογικό τομέα. «Μην ξεχνάμε πως οι πολίτες έπειτα από δύο χρόνια πανδημίας είναι πολύ κουρασμένοι ψυχολογικά», αναφέρει στην «Κ» υποστηρικτής του σεναρίου για εκλογές το φθινόπωρο, μετά την καλοκαιρινή ανάπαυλα. Ταυτόχρονα οι εκλογές το φθινόπωρο δεν μπορούν να θεωρηθούν ακριβώς πρόωρες, καθώς θα βαδίζουμε στον τέταρτο χρόνο της διακυβέρνησης. Το μειονέκτημα είναι πως το συγκεκριμένο χρονικό σημείο εμπεριέχει ρίσκο, καθώς αφενός έχει αποδειχθεί τα τελευταία χρόνια πως τα καλοκαίρια μπορούν να κρύβουν δυσάρεστες εκπλήξεις, αφετέρου η οικονομική κρίση δεν θα έχει υποχωρήσει – με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την κυβέρνηση. «Εκλογές το φθινόπωρο είναι σαν να έχεις δώσει σε ένα παιδί να παίξει με λεπίδες. Πόσες πιθανότητες έχει να μην κοπεί;», λέει στην «Κ» στέλεχος που θεωρεί λάθος την επιλογή αυτή.

• Εκλογές το 2023: το τρίτο σενάριο είναι οι εκλογές να διεξαχθούν προς το τέλος της τετραετίας, δηλαδή την άνοιξη του 2023 που είναι και η απώτερη ημερομηνία. Το θετικό σε αυτή την περίπτωση είναι πως θα έχει φανεί ο θετικός αντίκτυπος του Ταμείου Ανάκαμψης, που αποτελεί για την κυβέρνηση κεντρικό πρότζεκτ. Στα θετικά είναι ακόμα πως ο πρωθυπουργός θα έχει δείξει μία αυστηρή θεσμικότητα και παρά τις πολλαπλές κρίσεις θα έχει εξαντλήσει μέχρι κεραίας την τετραετία. Στα αρνητικά είναι πως στον συγκεκριμένο χρόνο ο κ. Μητσοτάκης δεν θα έχει την πρωτοβουλία των κινήσεων, καθώς θα οδεύουμε ούτως ή άλλως σε εξάντληση της θητείας. Τέλος, είναι βέβαιο πως από Σεπτέμβριο θα μπούμε σε παρατεταμένη προεκλογική περίοδο και το κυβερνητικό έργο και οι υπουργοί αναπόφευκτα θα επηρεαστούν από το κλίμα.

Μία ακόμα παράμετρος των επόμενων εκλογών είναι η αλλαγή του εκλογικού νόμου. Οπως έχει γράψει η «Κ» τις προηγούμενες ημέρες, υπάρχουν πολλές εισηγήσεις –που φτάνουν να γίνονται μέχρι πιέσεις– για αλλαγή του εκλογικού νόμου, ώστε να επιτευχθεί πιο εύκολα η αυτοδυναμία. Παρ’ όλα αυτά, οι τελευταίες πληροφορίες της «Κ» λένε πως ο πρωθυπουργός δεν κινείται σε αυτή την κατεύθυνση, θεωρώντας πως μία τέτοια κίνηση μπορεί να του δημιουργήσει περισσότερα προβλήματα, για δύο λόγους: αφενός θα συσπειρώσει την αντιπολίτευση και θα δώσει την εντύπωση πως η κυβέρνηση βάλλεται πανταχόθεν, αφετέρου μπορεί να εκληφθεί ως ομολογία αδυναμίας και να λειτουργήσει αποσυσπειρωτικά.

Σταύρος Παπαντωνίου

Πηγή: https://www.kathimerini.gr/