Βαγγέλης Αποστόλου: Χωρίς σχεδιασμό η πρόληψη και ο συντονισμός της δασοπυροπροστασίας του 2022

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Συζήτηση της 435/17-2-2022 Επίκαιρης Ερώτησης του Βουλευτή Εύβοιας του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ και πρώην Υπουργού Βαγγέλη Αποστόλου, προς τον Υπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, με θέμα: «Σχεδιασμός αντιπυρικής αγροτοδασοπροστασίας 2022».

Πρωτολογία:
«Κύριε Υπουργέ στην πρόσφατη ενημέρωση που κάνατε στην Επιτροπή Περιβάλλοντος αναφερθήκατε στη σημασία της πρόληψης και της ετοιμότητας, δηλαδή της έγκαιρης επέμβασης στην αποτελεσματικότητα της δασοπυρόσβεσης.
Όλα όσα έχετε κάνει ως αυτή την ώρα δεν έχουν τέτοια κατεύθυνση. Αντίθετα υπήρχε τέτοια κατεύθυνση πριν το 1998, που έγινε η μεταφορά του συντονισμού από τη Δασική Υπηρεσία στη Πυροσβεστική. Ούτε η ελάχιστη προετοιμασία δεν υπήρξε τότε. 1.000.000 στρ. οι απώλειες τη πρώτη χρονιά.

Είναι χαρακτηριστικές δύο εικόνες: προ της μεταφοράς ο μέσος όρος των καμένων ήταν 127.000 στρ., μετά έφτασε στα 450.000στρ., ενώ ταυτόχρονα από το 1983 έως το 1998 στο 64% των δασικών πυρκαγιών που υπήρξε έγκαιρη επέμβαση αντιστοιχούσε μόλις το 2% των εκτάσεων που κάηκαν.
Η κίνηση όμως αυτή, όπως το πρόβλεψα τότε στη Βουλή, έφερε την απομάκρυνση της Δασικής Υπηρεσίας από ένα γνωστικό αντικείμενο, χωρίς να υπάρχει έτοιμη διάδοχη κατάσταση.
Έτσι άρχισε να βιώνει ο δασικός χώρος το παράδοξο, οι δασικοί να μη συμμετέχουν, όταν καιγόταν η περιοχή που διαχειρίζονταν. Και η απουσία αυτή ανέδειξε ένα δεύτερο μεγάλο πρόβλημα, την έλλειψη συντονισμού από τη Δασική Υπηρεσία. Κι αυτό είχε ως αποτέλεσμα να απομακρυνθούν οι κάτοικοι και ειδικά αυτοί που ζούσαν από και μέσα στο δάσος, οι δασεργάτες, οι κτηνοτρόφοι, οι μελισσοκόμοι και άλλοι.

Η κατάσταση σήμερα είναι πολύ χειρότερη γιατί περίπου 600.000 πολίτες σε όλη τη χώρα που έχουν κύριο ή συμπληρωματικό εισόδημα από την αγροτική δραστηριότητα, ενώ χάνουν κάθε χρόνο εξ αιτίας των πυρκαγιών περισσότερα από 50.000 στρ. και άλλες υποδομές, απουσιάζουν όταν καταστρέφονται.
Η απουσία όμως όλων αυτών έφερε κι ένα άλλο αποτέλεσμα, την εξαφάνιση της πρόληψης και τη θεοποίηση της εναέριας καταστολής. Κι αυτό φαίνεται ότι θα συνεχίσετε κι εσείς.
Οι τελευταίες σας κινήσεις τόσο με την τροπολογία που ψηφίσατε για τις ειδικές μονάδες δασοπυρόσβεσης, τους δασοκομάντος, μεταφέροντας πρότυπα που δεν έχουν καμία σχέση με την ελληνική πραγματικότητα της βλάστησης και του γεωγραφικού ανάγλυφου, όσο και με την πρόσφατη χρηματοδότηση από το ΤΑΙΠΕΔ της αντιπυρικής προστασίας, αυτό δείχνουν.

Ανακοινώσατε 50 εκατ. για αντιπυρική προστασία. Τα 20 με απευθείας ανάθεση για περιοχές πρώτης, για σας, επικινδυνότητας και τα 30 σε άγνωστη πορεία.
Φοβάμαι ότι θα επαναληφθεί το σενάριο και φέτος. Το μεγαλύτερο μέρος της πρόληψης να μην απορροφηθεί. Γιατί πέραν του προβλήματος της απευθείας ανάθεσης υπάρχει κι αυτό της εμπειρίας και της τεχνογνωσίας. Όταν η Δ.Υ. ουσιαστικά υποκαθίσταται πως θα γίνουν όλα αυτά; Πείτε μας λοιπόν ποιες αλλαγές θα κάνετε στη δασοπροστασία και ποιες χρηματοδοτήσεις έχετε διασφαλίσει;»

Δευτερολογία
«Εύχομαι κύριε Υπουργέ να μη ζήσουμε το ερχόμενο καλοκαίρι καταστάσεις σαν αυτές που βιώσαμε εμείς στη Β.Εύβοια το περασμένο Αύγουστο.
Το λέω αυτό γιατί με αυτά που μας είπατε δεν θα είναι αποτελεσματική η δασοπυρόσβεση.
Γιατί δεν έχετε αντιπυρικά σχέδια, γιατί το σύνολο σχεδόν των δασών στερείται διαχειριστικής έκθεσης
Γιατί ακόμη και οι δαπάνες πρόληψης που προτείνετε, τα 50 εκατ. που ανέφερα τα ανακοίνωσε το ΤΑΙΠΕΔ αποτελούν το 10% των δαπανών καταστολής, που ξεπερνούν κάθε χρόνο τα 500 εκατ. ευρώ.
Γιατί είναι αδιανόητο οι κάτοικοι των περιοχών που πλήττονται να μην συμμετέχουν.
Όπως είναι αδιανόητη και η υποστελέχωση των Δ.Υ. Απαιτείται άμεσα να προσληφθούν τουλάχιστο 1.000 δασικοί.

Το μόνο θετικό που υπάρχει προς το παρόν είναι το πόρισμα GOLDAMER που έχει γίνει ευρύτερα αποδεκτό. Γιατί το αγνοείτε; Όταν προτείνει το αυτονόητο, ότι όσοι ασχολούνται σήμερα με την δασοπυρόσβεση χρειάζονται, αρκεί να έχουν συγκεκριμένους ρόλους στη συνεργασία. Υπάρχει συγκεκριμένη απόφαση για την υλοποίηση αυτής της συνεργασίας. Γιατί δεν την εφαρμόζετε;

Τα αίτια που προξενούν τις πυρκαγιές και τις επεκτείνουν είναι δεδομένα και είναι:
Η σύνθεση της χλωρίδας των μεσογειακών δασικών οικοσυστημάτων, που είναι πυρόφιλη. Κυριαρχεί η χαλέπιος πεύκη και είναι βέβαια υπόθεση της φύσης.

Είναι οι καιρικές συνθήκες, που κι αυτές είναι υπόθεση της φύσης και αναμενόμενες. Καλοκαίρι, Αύγουστος χωρίς υψηλές θερμοκρασίες και μελτέμια δεν υπάρχει στην Ελλάδα.

Σημαντικό είναι να πούμε ότι η πυρκαγιά πάντα οφείλεται στον ανθρώπινο παράγοντα, με μοναδική εξαίρεση την πυρκαγιά από κεραυνό. Μην τα φορτώνετε όλα στην κλιματική αλλαγή.
Ασφαλώς και δε μιλάμε για κατάργηση της εναέριας δασοπυρόσβεσης, όταν η πιθανότητα να ζήσουμε στο εγγύς μέλλον καταστροφικές πυρκαγιές είναι εξαιρετικά μεγάλη.
Δεν μπορεί όμως να αποτελεί μονόδρομο, πόσο μάλλον όταν σε δύσκολες καιρικές συνθήκες, σε δύσβατες περιοχές και σε νυχτερινές ώρες δεν υπάρχει και καμία δυνατότητα επέμβασης.

Ένας σωστός σχεδιασμός προστασίας από τις πυρκαγιές πρέπει να στηρίζεται κυρίως στην πρόληψη- έγκαιρη επέμβαση και δευτερευόντως στο σωστό συντονισμό της καταστολής.

Επιτυχής πρόληψη είναι αυτή που μειώνει μέχρι μηδενισμού τις πιθανότητες ανάφλεξης, πράγμα που απαιτεί ορθολογική διαχείριση και επαρκή φύλαξη. Η επιτυχής καταστολή συνυπάρχει με την έγκαιρη επέμβαση, δηλαδή όταν μέσα σε 10-15 λεπτά από την έναρξη του επεισοδίου.

Όμως ιδιαίτερη σημασία πρέπει να δοθεί, το επαναλαμβάνω, και στους κατοίκους της υπαίθρου που ασχολούνται με τον πρωτογενή τομέα της οικονομίας, μιας και αυτοί έχουν από τις πυρκαγιές τις περισσότερες επιπτώσεις από οποιονδήποτε άλλο.».