Η Ρωσία σκοπεύει να μεταφέρει τις πληρωμές για το φυσικό αέριο με την Ευρώπη σε ρούβλια το συντομότερο δυνατόΜια νέα ίντριγκα στροβιλίζεται γύρω από το αέριο. Η Ρωσία σκοπεύει να μεταφέρει τις πληρωμές για το φυσικό αέριο με την Ευρώπη σε ρούβλια το συντομότερο δυνατό. Την αντίστοιχη εντολή έδωσε σήμερα ο Πούτιν στην Gazprom.«Δεν έχει νόημα να παραδίδουμε τα προϊόντα μας στην ΕΕ και τις ΗΠΑ και να λαμβάνουμε πληρωμή σε δολάρια και ευρώ», είπε ο Πούτιν. Κάτι που σε γενικές γραμμές είναι λογικό, δεδομένων των κυρώσεων που επιβλήθηκαν κατά της Ρωσίας.Δεν είναι όμως μόνο η «αχρηστία» του ευρώ και των δολαρίων στη Ρωσία. Η απόφαση για το φυσικό αέριο ήταν η απάντηση του Πούτιν στο πάγωμα των αποθεμάτων της Ρωσικής Κεντρικής Τράπεζας στην Ευρώπη ύψους άνω των 300 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Όπως είπε ο Πούτιν, «η συλλογική Δύση, παγώνοντας τα ρωσικά αποθέματα, κήρυξε χρεοκοπία στη Ρωσία και έβαλε μια γραμμή στην αξιοπιστία των νομισμάτων της».Τόσο το ρούβλι όσο και το φυσικό αέριο αντέδρασαν αμέσως στη δήλωση του Πούτιν. Το ρούβλι στο Χρηματιστήριο της Μόσχας ενισχύθηκε κάτω από τα 100 ρούβλια ανά δολάριο για πρώτη φορά από τις 3 Μαρτίου.Το φυσικό αέριο στην Ευρώπη αυξήθηκε αμέσως στα 1.370 δολάρια ανά χίλια κυβικά μέτρα και στη συνέχεια στα 1.500 δολάρια συνολικά. Το βασικό ερώτημα είναι τι θα γίνει στη συνέχεια.Ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας Ντμίτρι Κουλέμπα έχει ήδη προτρέψει τους Ευρωπαίους να μην υποχωρήσουν στις απαιτήσεις του Πούτιν. «Εάν οποιαδήποτε χώρα της ΕΕ υποκύψει στις ταπεινωτικές απαιτήσεις του Πούτιν να πληρώσει για το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο σε ρούβλια, θα είναι σαν να βοηθά την Ουκρανία με το ένα χέρι και να βοηθά τους Ρώσους να σκοτώνουν Ουκρανούς με το άλλο», έγραψε ο Κουλέμπα στο Twitter.Ο επικεφαλής της Λέσχης Οικονομικών Συζητήσεων, Oleg Pendzin, πιστεύει ότι η Ευρώπη δεν θα πληρώσει τη Ρωσία για φυσικό αέριο σε ρούβλια και το ίδιο το γεγονός ενός τέτοιου «τελεσίγραφου» από τον Πούτιν μόνο θα επιταχύνει το εμπάργκο στα ρωσικά ενεργειακά προϊόντα. «Το εμπάργκο είναι πλέον θέμα λίγων ημερών», είπε ο Πέντσιν.Ο Γιούρι Κορολτσούκ, αναλυτής στο Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών, λέει ότι οι ευρωπαϊκές χώρες βρίσκονται σε δύσκολη κατάσταση, αφού δεν υπάρχει τίποτα που να αντικαθιστά γρήγορα το ρωσικό αέριο στην ευρωπαϊκή αγορά.«Η εξάρτηση από το ρωσικό αέριο είναι πολύ υψηλή. Το μέγιστο μπορεί να τραβηχτεί μέχρι τον Ιούνιο, τότε πρέπει να αντλήσετε πλήρως αέριο σε υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης, διαφορετικά υπάρχει κίνδυνος διακοπής της προετοιμασίας για την επόμενη περίοδο θέρμανσης. Επομένως, τώρα θα περιμένουν ποιος θα παραπαίει πρώτος και θα πληρώσει τη Ρωσία σε ρούβλια, μετά θα μπορούν να ξεκινήσουν διάφορα σχήματα, για παράδειγμα, να κάνουν πληρωμές μέσω μεσαζόντων», λέει ο Korolchuk.Για “μη φιλικές χώρες”, πληρωμές σε ρούβλιαΟ Πούτιν έδωσε εντολή να μετατραπούν οι πληρωμές για φυσικό αέριο σε ρούβλια για «μη φιλικές χώρες». Αυτή η λίστα περιλαμβάνει 27 κράτη της ΕΕ.«Αποφάσισα να εφαρμόσω μια σειρά μέτρων για τη μεταφορά των πληρωμών για το φυσικό αέριο μας που παρέχεται στις λεγόμενες μη φιλικές χώρες σε ρωσικά ρούβλια το συντομότερο δυνατό. Δηλαδή, να αρνηθεί κανείς να χρησιμοποιήσει όλα τα παραβιασμένα νομίσματα σε τέτοιους υπολογισμούς», είπε ο Πούτιν.Έδωσε εντολή στην Gazprom να κάνει τις κατάλληλες αλλαγές στα συμβόλαια. Η Ρωσική Κεντρική Τράπεζα θα καθορίσει τη νέα διαδικασία για την πληρωμή του φυσικού αερίου εντός μιας εβδομάδας.«Όλοι οι ξένοι αγοραστές φυσικού αερίου θα πρέπει να μπορούν να αγοράζουν ρούβλια στη ρωσική εγχώρια αγορά. Ταυτόχρονα, η Ρωσία θα συνεχίσει να προμηθεύει αέριο στους όγκους που προβλέπονταν σε προηγούμενα συμβόλαια», αναφέρει το RBC στα κύρια μηνύματα του Πούτιν.Σημειώστε ότι η πρακτική της πληρωμής για το φυσικό αέριο σε ρούβλια στην Ευρώπη έχει ήδη γίνει. Τον Μάρτιο του 2019, τέτοιες επιχειρήσεις πραγματοποιήθηκαν από τη Γερμανία. Αλλά, φυσικά, οι εποχές ήταν πολύ διαφορετικές τότε.Τι σημαίνει τώρα η μετατροπή του εμπορίου φυσικού αερίου σε ρούβλια; Η στιγμιαία αντίδραση των αγορών είναι η ενίσχυση του ρουβλίου (κάτω από 100 ρούβλια ανά δολάριο) και η άνοδος των τιμών του φυσικού αερίου στα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια.Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης Απριλίου στον κόμβο TTF στην Ολλανδία σημείωσαν άλμα 20% αμέσως μετά τις δηλώσεις Πούτιν, ξεπερνώντας τα 1.370 δολάρια ανά χίλια κυβικά μέτρα. Η τιμή αργότερα ανέβηκε στα 1.500 δολάρια.«Ήταν η αντίδραση της αγοράς στα σκανδαλώδη νέα. Αλλά θα πρέπει να περιμένουμε ότι στο μέλλον το εύρος των διακυμάνσεων των τιμών θα είναι υψηλό», λέει ο Gennady Ryabtsev, επικεφαλής ειδικών έργων στο STC Psyche.Τα άλματα στις τιμές του φυσικού αερίου είναι αρκετά κατανοητά – εξάλλου, μέχρι στιγμής κανείς δεν γνωρίζει με βεβαιότητα πώς το εμπόριο καυσίμων θα αλλάξει σε ρούβλια ή αν θα συμβεί καθόλου. Δηλαδή, θα υπάρξουν περισσότερες από αρκετές «σκανδαλώδεις ειδήσεις» στην αγορά του φυσικού αερίου τις επόμενες ημέρες.«Γενικά, η ιδέα του Πούτιν να μετατρέψει το εμπόριο φυσικού αερίου σε ρούβλια είναι αρκετά λογική – μετά την επιβολή κυρώσεων κατά της Ρωσίας, γιατί χρειάζονται δολάρια και ευρώ, δεν έχουν πού να πάνε. Επιπλέον, αναμένουν να υποστηρίξουν το ρωσικό νόμισμα μεταβαίνοντας σε ρούβλια», λέει ο Ryabtsev.Ενισχύστε το ρούβλι, «τιμωρήστε» την ΕυρώπηΓιατί η Ρωσία μιλάει για εμπόριο φυσικού αερίου για ρούβλια αυτή τη στιγμή. Υπάρχουν διάφοροι λόγοι.Πρώτον, αυτό είναι ένα είδος απάντησης του Πούτιν στο κλείδωμα των ρωσικών αποθεμάτων (περίπου τα μισά αποθεματικά της Κεντρικής Τράπεζας της Ρωσικής Ομοσπονδίας, 300 δισεκατομμύρια δολάρια, έχουν παγώσει) και τις κυρώσεις από την Ευρώπη – ήδη εγκριθείσες και μελλοντικές.Δεύτερον, το θέμα του φυσικού αερίου θα συζητηθεί αργότερα αυτή την εβδομάδα στη σύνοδο κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες. Αναμένεται ότι θα θέσουν το ζήτημα των κοινών αγορών φυσικού αερίου από τις ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένων των υγροποιημένων πόρων από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Θα μιλήσουν και για πλήρωση των ευρωπαϊκών αποθηκών φυσικού αερίου (θέλουν να βάλουν νόρμα ώστε μέχρι τον Νοέμβριο οι αποθήκες να γεμίσουν τουλάχιστον κατά 90%).Η μεταφορά στο εμπόριο σε ρούβλια είναι ένα είδος προσπάθειας του Πούτιν να χωρίσει το ζήτημα του φυσικού αερίου.«Δεν είναι ξεκάθαρο πώς θα αντιδράσουν οι διάφορες χώρες σε αυτό. Τώρα όλοι θα περιμένουν να δουν ποιος θα πληρώσει πρώτος σε ρούβλια. Δεν αποκλείω ότι αυτή θα είναι η λιγότερο «μη φιλική» Ουγγαρία προς τη Ρωσική Ομοσπονδία», πιστεύει ο Yury Korolchuk.Τρίτον, πρόκειται προφανώς για μια προσπάθεια υποστήριξης της συναλλαγματικής ισοτιμίας του ρωσικού νομίσματος μετατρέποντας το εμπόριο φυσικού αερίου σε ρούβλια.«Η Ευρώπη αγοράζει φυσικό αέριο αξίας 400 δισεκατομμυρίων ευρώ από τη Ρωσία κάθε χρόνο. Εάν αναγκάσετε τους ευρωπαίους αγοραστές να πάνε στα ρωσικά ανταλλακτήρια και να ξοδέψουν ευρώ εκεί, αγοράζοντας ρούβλια, και δεν είναι ακόμα σαφές σε ποιο ποσοστό, μπορεί να υπάρχουν ευκαιρίες για την ενίσχυση του ρωσικού νομίσματος. Αλλά δεν νομίζω ότι κάποιος θα ακολουθήσει το παράδειγμα του Πούτιν, θα ανοίξει λογαριασμούς σε ρούβλια, θα κάνει αγορές στο ρωσικό χρηματιστήριο ή θα συνεργαστεί με ρωσικές τράπεζες. Όσο για μένα, αυτό είναι το κενό πλάνο του Πούτιν», πιστεύει ο Pendzin.Την ίδια στιγμή, ο οικονομολόγος Aleksey Kushch πρότεινε ότι οι πληρωμές για το φυσικό αέριο σε ρούβλια θα ενίσχυαν το ρωσικό νόμισμα.«Δύο περιγράμματα νομισμάτων εμφανίζονται για το ρούβλι – υπεράκτια και ξηρά. Το χάσμα συναλλαγματικών ισοτιμιών μεταξύ τους μπορεί να είναι 20-30%, καθώς τα εργαλεία για τη ρύθμιση της εσωτερικής συναλλαγματικής ισοτιμίας της Κεντρικής Τράπεζας θα μειωθούν. Τι θα λάβει η Ρωσία ως αποτέλεσμα – βραχυπρόθεσμα – η ενίσχυση του ρουβλίου, αλλά μια ισχυρή εποχιακή αστάθεια είναι ανάλογη με τη δυναμική των αγορών φυσικού αερίου», πιστεύει ο Alexey Kushch.
