Σε πλήρη οπισθοχώρηση εξαναγκάστηκε το υπουργείο Περιβάλλοντος ύστερα από το σφοδρό κύμα αντιδράσεων από περιβαλλοντικές οργανώσεις, το σύνολο της αντιπολίτευσης και τους κοινωνικούς φορείς και υπό το βάρος των φωτιά που έκαιγε επί σειρά ημερών τόσο στο προστατευόμενο δάσος της Δαδιάς όσο και στη Βάλια Κάλντα.
Τι ανακοίνωσε ο Κώστας Σκρέκας
Ετσι, λίγο πριν ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας από το βήμα της Βουλής ανακοίνωσε ότι αποσύρει ολόκληρο το κεφάλαιο Γ΄ του νομοσχεδίου, το οποίο αφορούσε τις χρήσεις γης και τις προστατευόμενες περιοχές και ήταν αυτό που είχε ξεσηκώσει το μεγαλύτερο κύμα αντιδράσεων. Οπως προανήγγειλε, οι διατάξεις θα επανέλθουν βελτιωμένες στο τέλος Αυγούστου.
Το κεφάλαιο αποτελούσε τμήμα του νομοσχεδίου – σκούπα του υπουργείου με τίτλο «Διατάξεις για την απλοποίηση της περιβαλλοντικής αδειοδότησης, θέσπιση πλαισίου για την ανάπτυξη των Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων, την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, την προστασία του περιβάλλοντος και λοιπές διατάξεις», το οποίο συζητείται από το πρωί στην Ολομέλεια της Βουλής.
«Ακούσαμε τους προβληματισμούς και της αντιπολίτευσης και των υπολοίπων κομμάτων αλλά και της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, όπως ακούσαμε και τους προβληματισμούς – αφού κάναμε και ανοιχτό διάλογο – με τις περιβαλλοντικές οργανώσεις. Και για αυτό, θα ήθελα να πω ότι αποσύρουμε για περαιτέρω διαβούλευση το κεφάλαιο Γ΄. Εμείς δεν είμαστε κολλημένοι. Εμείς δεν στεκόμαστε πίσω από στερεότυπα. Και βεβαίως είμαστε ανοιχτοί στο διάλογο για αυτό και το αποσύρουμε», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Σκρέκας.
Και συνέχισε: «Θα το συζητήσουμε και θα το επαναφέρουμε, οφείλω να το προσδιορίσω, μέχρι τέλος Αυγούστου, με το που θα ανοίξει η Βουλή για ψήφιση, αφού τελικά ολοκληρωθεί μια ακόμα μεγαλύτερη σε διάρκεια διαβούλευση ώστε να γνωρίζουν και τα κόμματα της αντιπολίτευσης το κεφάλαιο Γ. Από κει και πέρα ελπίζω βεβαίως μέσα από αυτό το διάλογο να γίνει μία εποικοδομητική δουλειά και συνεργασία, ώστε να συμφωνήσουμε τουλάχιστον στα αυτονόητα. Από κει και πέρα, το νομοσχέδιο περιλαμβάνει ρυθμίσεις για επίλυση πολεοδομικών και χωροταξικών ζητημάτων».
Κόλαφος και η Εκθεση της Επιστημονικής Υπηρεσίας της Βουλής
Εκτός των αντιδράσεων αντιπολίτευσης και φορέων, κόλαφος για τις προτεινόμενες ρυθμίσεις ήταν και η έκθεση της Επιστημονικής Υπηρεσίας της Βουλής, στην οποία σαφώς επισημαίνεται ότι όσον αφορά τη νοµοθετική ρύθµιση περί επιτρεπόµενων κατηγοριών χρήσεων εν γένει στις προστατευόµενες περιοχές, «κατά το ισχύον και το προτεινόµενο πλαίσιο, προβληµατισµό δηµιουργεί η επιλογή δυνατών χρήσεων και η συµβατότητά τους, κατά περίπτωση, µε το προστατευτέο αντικείµενο, πριν ολοκληρωθεί η θέσπιση και εφαρµογή κανονιστικού πλαισίου προστασίας για το σύνολο των προστατευόµενων ή προστατευτέων περιοχών, βάσει επιστηµονικών δεδοµένων, εκ των οποίων να προκύπτει σαφής εικόνα για την κατάσταση διατήρησής τους. Αυτό δε, δεδοµένης της αυξηµένης προστασίας των προστατευόµενων περιοχών, κατά το Σύνταγµα και το πρωτογενές και παράγωγο δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Σε άλλο σημείο επισημαίνεται ότι όπως προκύπτει από τις προτεινόµενες αλλαγές χρήσεων στις τέσσερις ζώνες προστασίας και διαχείρισης περιβάλλοντος, «επιβάρυνση φαίνεται να δέχεται η ζώνη προστασίας φύσης, λόγω των νέων κατηγοριών χρήσεων που θα επιτρέπονται, ιδίως έργα ΑΠΕ, χωρίς καµία περαιτέρω εξειδίκευση ως προς το είδος της παραγόµενης ενέργειας και την κλίµακα των σχετικών έργων, όπως και ενόψει του ότι, υπό το προϊσχύσαν και το ισχύον καθεστώς του π.δ/τος 59/2018, οι επιτρεπόµενες ειδικές κατηγορίες χρήσεων στις ως άνω προστατευόµενες περιοχές συνδέονταν, κατά βάση, µε την εξυπηρέτηση της προστασίας και βέλτιστης διαχείρισης του προστατευτέου αντικειµένου. Προϋπόθεση η οποία δεν διατηρείται µε το παρόν».
Η Επιστημονική Υπηρεσία σημειώνει ότι και στις ζώνες βιώσιµης διαχείρισης φυσικών πόρων αναµένεται επιβάρυνση, δοθέντος ότι διευρύνονται οι επιτρεπόµενες χρήσεις, όπως και στις ζώνες διατήρησης οικοτόπων και ειδών, όπου διατηρείται το πλήθος των χρήσεων, ενώ προστίθεται νέα χρήση, οι εγκαταστάσεις παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ορυκτά καύσιµα, ύδρευσης, συµπεριλαµβανοµένης της αφαλάτωσης, αποθήκευσης και µεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, τηλεπικοινωνιών, σταθµών φόρτισης ηλεκτρικών οχηµάτων, σταθµών µέτρησης ατµοσφαιρικής ρύπανσης, θορύβου και µετεωρολογικών παραµέτρων µε τον αναγκαίο εξοπλισµό, και εγκαταστάσεων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ορυκτά καύσιµα, ενώ τροποποιούνται οι προϋποθέσεις συµβατότητας των τουριστικών καταλυµάτων µε τον χαρακτήρα των περιοχών αυτών. «Ως προς το τελευταίο, ερώτηµα γεννάται όσον αφορά τυχόν αδειοδοτηθείσες επιχειρήσεις, οι οποίες δεν θα πληρούν εφεξής τα προτεινόµενα κριτήρια».
Συγκρατημένη αισιοδοξία από το WWF Ελλάς
Την απόφαση του υπουργού χαιρέτισε άμεσα η περιβαλλοντική οργάνωση WWF Ελλάς επισημαίνοντας πως «με συγκρατημένη αισιοδοξία ακούσαμε πριν λίγο από το βήμα της Βουλής τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα να ανακοινώνει την προσωρινή απόσυρση του Κεφαλαίου Γ’ του νομοσχεδίου που αποδυνάμωνε το θεσμικό πλαίσιο προστασίας των περιοχών Natura 2000.
Η απόφαση αυτή που έρχεται ως αποτέλεσμα έντονων και τεκμηριωμένων αντιδράσεων από το WWF Ελλάς και πολλές ακόμα περιβαλλοντικές οργανώσεις και πολίτες, φέρνει στην επικαιρότητα την τεράστια οικολογική – και όχι μόνο – αξία των πυρήνων βιοποικιλότητας και του φυσικού περιβάλλοντος της χώρας, ειδικά υπό τις απειλητικές για την κοινωνία και οικονομία συνθήκες που διαμορφώνει η κλιματική κρίση», επισημαίνεται σε σχετική ανακοίνωση.
Το WWF Ελλάς συμπληρώνει πως εάν θέλουμε πραγματικά να μιλάμε για αποτελεσματική θωράκιση των προστατευόμενων περιοχών της χώρας μας, είναι επιτακτική ανάγκη να ολοκληρωθούν ορθά το ταχύτερο δυνατό οι Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες και να εκδοθούν τα προεδρικά διατάγματα και τα σχέδια διαχείρισης, ώστε οι προστατευόμενες περιοχές να αποκτήσουν επιτέλους το προστατευτικό καθεστώς που αρμόζει στη σημασία τους, σε πλήρη συμμόρφωση με τις ενωσιακές υποχρεώσεις της χώρας.
Επισημαίνει επίσης ότι για τη διαμόρφωση ενός συμπαγούς και αποτελεσματικού θεσμικού πλαισίου απαιτείται:
η κατάργηση του άρθρου 44 του ν. 4685/2020,
επιστροφή στο καθεστώς του ν. 1650/1986 (όπως τροποποιήθηκε με τον ν. 3937/2011) και
εξειδίκευσή του με ειδικότερο προεδρικό διάταγμα για τον καθορισμό των επιτρεπόμενων ανά ζώνη χρήσεων.
«Το πλαίσιο αυτό, το οποίο ο υπουργός είπε ότι θέλει να διαμορφώσει μέχρι το τέλος Αυγούστου, είναι απαραίτητο να τύχει επεξεργασίας από επιστημονική ομάδα με ειδίκευση στο αντικείμενο και με γνώση των διεθνώς βέλτιστων πρακτικών προστασίας σημαντικών οικοσυστημάτων και πυρήνων βιοποικιλότητας. Είναι επίσης απαραίτητο να τεθεί σε ουσιαστική δημόσια διαβούλευση και να πληροί τις αυστηρά οικολογικές προϋποθέσεις που θέτει το δίκαιο της ΕΕ, με βάση την οδηγία 92/43/ΕΟΚ», υπογραμμίζει το WWF Ελλάς συμπληρώνοντας ότι θα συνεχίσει να είναι σε επαγρύπνηση και να δουλεύει για την ολοκληρωμένη και αποτελεσματική θωράκιση του φυσικού περιβάλλοντος στην Ελλάδα.
