Μαραθώνιος συνεχών συσκέψεων αρχίζει από σήμερα το Μέγαρο Μαξίμου και το οικονομικό επιτελείο, καθώς απομένουν λίγα εικοσιτετράωρα για ναμπουν οι τελευταίες πινελιές στις εξαγγελίες του Κυριάκου Μητσοτάκη στην 86η Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ).
Το βάρος στο πακέτο μέτρων που ετοιμάζεται, εν όψει μάλιστα και της μακράς προεκλογικής περιόδου στην οποία εισέρχεται η χώρα θα πέσει στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της ενεργειακής κρίσης και στα πρόσθετα μέτρα στήριξης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων.
Σταϊκούρας: Υπάρχει καινούργιος πρόσθετος δημοσιονομικός χώρος
Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας έκανε λόγο για καινούργιο πρόσθετο δημοσιονομικό χώρο που θα φέρει υιοθέτηση μόνιμων και προσωρινών μέτρων στήριξης. Όπως τόνισε, μιλώντας το Σάββατο στο Open, οι τελικές ανακοινώσεις αναμένεται να γίνουν και να εξειδικευτούν από τον πρωθυπουργό στα εγκαίνια της 86ης Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης.
«Σε μία εβδομάδα θα είναι οι ανακοινώσεις του πρωθυπουργού. Υπάρχει καινούργιος πρόσθετος δημοσιονομικός χώρος, που δημιουργήθηκε το καλοκαίρι. Αυτό σημαίνει ότι θα υπάρχουν δυνατότητες και για μόνιμες παρεμβάσεις και μη μόνιμες. Αυτός ο δημοσιονομικός χώρος, δημιουργείται από την καλή εκτέλεση του προϋπολογισμού και την υψηλή ανάπτυξη, άρα μόνιμος δημοσιονομικός χώρος και από τις υψηλότερες τιμές, άρα υψηλότερα φορολογικά έσοδα, άρα οι μόνιμες παρεμβάσεις. Η επιλογή του πρωθυπουργού για κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για το Δημόσιο και τους συνταξιούχους είναι μόνιμη παρέμβαση, η αύξηση των συντάξεων, θα υπάρξουν ανακοινώσεις την επόμενη εβδομάδα, είναι επίσης μόνιμη παρέμβαση» δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών.
Η τοποθέτηση του κ. Σταϊκούρα για «καινούργιο πρόσθετο δημοσιονομικό χώρο» γίνεται τη στιγμή που εκφράζονται ανησυχίες για τον περιορισμό του εξαιτίας της αύξησης των τιμών ενέργειας και τις πληθωριστικές πιέσεις που αυτή δημιουργεί. Είναι αμφίβολο αν οι πόροι φθάνουν για τη στήριξη των νοικοκυριών π.χ. με την επιδότηση των λογαριασμών ρεύματος το 2023 που δεν έχει προβλεφθεί, ενώ ταυτόχρονα θα πρέπει να υπολογιστεί η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης και μέρος της αύξησης των συντάξεων. Αρνητικός παράγοντας είναι επίσης η αύξηση των επιτοκίων -την Πέμπτη η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αναμένεται να προχωρήσει σε νέα αύξησή τους.
Fuel Pass, επίδομα θέρμανσης
Μία πρόγευση των μέτρων που εξετάζονται έδωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου, που έκανε πιο συγκεκριμένες αναφορές για τις προτάσεις που βρίσκονται στο τραπέζι. Μιλώντας στην τηλεόραση του ΣΚΑΪ, προανήγγειλε αύξηση του επιδόματος θέρμανσης και διεύρυνση της περιμέτρου χορήγησής του και επιβεβαίωσε ότι εξετάζεται σχέδιο για φθηνότερες μετακινήσεις και πως τα αρμόδια υπουργεία επεξεργάζονται ιδέες πέραν των συνηθισμένων για τη στήριξη των πολιτών.
«Σε ό,τι αφορά την ηλεκτρική ενέργεια έχουμε μέτρα οριζόντια, σε ό,τι αφορά τα καύσιμα τρέχει το Fuel Pass 2, θα δούμε με ποιους τρόπους (…) θα αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα κι εκεί, σε ότι αφορά το επίδομα θέρμανσης, κάθε χρόνο (…) έχουμε και περισσότερα χρήματα και διευρυμένη περίμετρο και φέτος δεν θα μπορεί να είναι διαφορετικά. Έχουμε αποδείξει ότι καταλαβαίνουμε απαιτήσεις και ανάγκες του κόσμου και ανταποκρινόμαστε σε αυτό», είπε ο κ. Οικονόμου.
Διαβεβαίωσε ότι τα μέτρα για την ενεργειακής ακρίβεια θα είναι συνεχή για όσο διαρκέσει η κρίση την οποία παρομοίωσε με την πανδημία, καθώς όπως είπε είναι εξωγενής, προκαλεί οικονομικά προβλήματα και απαιτεί οικονομική στήριξη των πολιτών.
Εξετάζεται και το γερμανικό μοντέλο στις μετακινήσεις
Στο ερώτημα εάν βρίσκεται στο τραπέζι ένα «γερμανικό» σχέδιο μείωσης της τιμής των εισιτηρίων στα ΜΜΕ, δηλαδή πολύ φτηνή μηνιαία κάρτα για τα Μέσα Μαζικής μεταφοράς, ο κ. Οικονόμου απάντησε ότι και το συγκεκριμένο μέτρο είναι ένα από αυτά που εξετάζει η κυβέρνηση. Τα αρμόδια υπουργεία θα αξιοποιήσουν κάθε δυνατότητα που υπάρχει» τόνισε. Όπως είπε, το μέτρο αυτό αφορά την καθημερινότητα των πολιτών, τη μετακίνηση, την εξοικονόμηση πόρων και ενέργειας από τα ΙΧ.
Στο τραπέζι βρίσκεται επίσης και η χορήγηση για το 2022 τα Χριστούγεννα νέας επιταγής ακρίβειας, ύψους κλιμακωτά έως 200 ευρώ, προκειμένου να στηριχθούν οι χαμηλοσυνταξιούχοι, άνεργοι και εκείνοι που ανήκουν στην κατηγορία των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.
Ωστόσο, υπό τις πρωτόγνωρες συνθήκες που διανύει η οικονομία, το πακέτο ελαφρύνσεων που θα εξαγγείλει ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα πρέπει να ισορροπεί μεταξύ δημοσιονομικής πειθαρχίας και στήριξης της πραγματικής οικονομίας. Έχοντας πλήρη ενσυναίθηση των προβλημάτων, η κυβέρνηση εξετάζει κάθε δυνατότητα που υπάρχει με προσοχή για να μην τινάξουμε την οικονομία στον αέρα, τόνισε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.
Εξάλλου και ο πρωθυπουργός, από τις Σέρρες όπου περιόδευσε πριν από λίγες ημέρες, διαβεβαίωσε πως η κυβέρνηση θα σταθεί δίπλα στους πολίτες, χωρίς όμως να θέτει σε κίνδυνο τη δημοσιονομική ισορροπία και συνέστησε λίγη υπομονή έως την άνοδό του στη Θεσσαλονίκη.
Τα έξι σημεία που καθορίζουν το «πακέτο της ΔΕΘ»
1– Καθοριστικός παράγοντας θα είναι τα στοιχεία που θα ανακοινώσει η ΕΛΣΤΑΤ, την Τετάρτη 7 Σεπτεμβρίου, για την ανάπτυξη στο β΄τρίμηνο. Αν συνεχιστεί η αύξηση του ΑΕΠ του α΄τρίμηνου, το κοινωνικό πακέτο που θα ανακοινώσει ο πρωθυπουργός τίθεται σε ευνοϊκότερη βάση. Τα αυξημένα έσοδα από τον τουρισμό και την είσπραξη του ΦΠΑ έχουν επίσης δημιουργήσει προσδοκίες.
2– Δύο ημέρες μετά, την Παρασκευή 9 Σεπτεμβρίου, θα υπάρξουν ανακοινώσεις, επίσης από την ΕΛΣΤΑΤ, για το ύψος του πληθωρισμού. Αναμένεται για δεύτερο συνεχή μήνα αποκλιμάκωση. Ήδη η Eurostat ανακοίνωσε για τον Αύγουστο πληθωρισμό για την Ελλάδα χαμηλότερο του Ιουλίου.
3– Εντός της εβδομάδας το υπουργείο Οικονομικών θα έχει μία πιο σαφή εικόνα για την πορεία των δημοσίων εσόδων τον Αύγουστο. Εκτιμάται ότι τα αποτελέσματα θα είναι θετικά με υπέρβαση του μηνιαίου στόχου, αφήνοντας περιθώρια διεύρυνσης των μέτρων που θα εξαγγείλει ο πρωθυπουργός.
4– Ένα κομβικό στοιχείο για τη λήψη των αποφάσεων είναι η επίδοση στον τουρισμό. Όλα δείχνουν ότι το ρεκόρ του 2019 με τα έσοδα στα 18,2 δισ., μπορεί να καταρριφθεί και ο πήχης μπορεί να μπει υψηλότερα. Στο κυβερνητικό επιτελείο θα υπάρξει μία καλύτερη εικόνα εντός της εβδομάδος με ενσωμάτωση και των στοιχείων του Αυγούστου που αναμφίβολα είναι ιδιαίτερα θετικά, σύμφωνα τουλάχιστον με τις υπάρχουσες εκτιμήσεις.
5– Την Πέμπτη 8 Σεπτεμβρίου θα αποφασίσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) αύξηση των επιτοκίων. Εκτιμάται ότι αυτή θα κυμανθεί μεταξύ 0,50-0,75%.
6– Τα βλέμματα στο Μέγαρο Μαξίμου είναι στραμμένα στην έκτακτη σύνοδο των υπουργών Ενέργειας που θα πραγματοποιηθεί στις 9 Σεπτεμβρίου, παραμονή των εγκαινίων της ΔΕΘ. Σε περίπτωση που διαφανεί ότι οι Βρυξέλλες ανάβουν το «πράσινο φως» σε τολμηρές αποφάσεις, ανοίγοντας την κάνουλα της χρηματοδοτικής στήριξης των κρατών-μελών για να αντιμετωπιστεί η ενεργειακή κρίση, τότε το πακέτο στήριξης της κυβέρνησης θα έχει περιθώρια να ενισχυθεί.
Τις τελευταίες ημέρες, όλο και περισσότεροι Ευρωπαίοι ηγέτες, μεταξύ των οποίων και η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ζητούν την αποσύνδεση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος από αυτή του φυσικού αερίου. Παράλληλα εμφανίζονται ανοιχτοί σε ενδεχόμενο επιβολής πλαφόν στις τιμές,διαχωρισμού της χονδρικής αγοράς σε ΑΠΕ και ορυκτών καυσίμων ή της έκτακτης φορολογίας στις εταιρείες παροχής ενέργειας.
Το πακέτο μέτρων
Με βάση τις τελευταίες πληροφορίες, το μίγμα των πρωθυπουργικών εξαγγελιών, που ενδεχομένως θα αγγίξουν τα 2,5 δισ. ευρώ, θα περιλαμβάνει:
- Fuel Pass 3
- Επίδομα θέρμανσης με διευρυμένα κριτήρια
- Επιδότηση στους λογαριασμούς του φυσικού αέριου, οι τιμές του οποίου βρίσκονται σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα (εκτιμάται ότι θα επωφεληθούν 700.000 νοικοκυριά)
- Τέλος στην εισφορά αλληλεγγύης για δημόσιους υπαλλήλους και συνταξιούχους
- Αύξηση κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ (η τρίτη κατά σειρά)
- Αύξηση των συντάξεων
- Μείωση κατά το ήμισυ του τέλους επιτηδεύματος
- Ρυθμίσεις για χρέη
- Νέα στεγαστική πολιτική με έμφαση στα νέα ζευγάρια
- Στο «τραπέζι» βρίσκεται επίσης και η επιταγή ακρίβειας υψους 200 ευρώ τα Χριστούγεννα σε χαμηλοσυνταξιούχους και ευάλωτες ομάδες (άνεργοι, άτομα με αναπηρία, ανασφάλιστοι υπερήλικες και αρκετές ακόμα κατηγορίες πολιτών).