Από τη θεωρία στην πράξη περνά τις επόμενες ημέρες η προστασία της πρώτης κατοικίας των ευάλωτων νοικοκυριών, με την ενεργοποίηση του μεταβατικού καθεστώτος που θα ισχύσει μέχρι τη σύσταση και λειτουργία του Φορέα Απόκτησης Ακινήτων που προβλέπει ο νέος πτωχευτικός νόμος. Ο Φορέας αναμένεται να αναλάβει δράση στις αρχές καλοκαιριού του 2023, ολοκληρώνοντας το θεσμικό πλαίσιο της ρύθμισης οφειλών με παροχή δεύτερης ευκαιρίας στους οφειλέτες και αντιμετωπίζοντας ολιστικά το ζήτημα της διαχείρισης του ιδιωτικού χρέους, με παράλληλη προστασία του δικαιώματος στέγασης των οφειλετών.
Σημειώνεται ότι το δικαίωμα των πολιτών στη στέγη αποτελεί κεντρική προτεραιότητα στην κοινωνική ατζέντα της Κυβέρνησης και στο πλαίσιο της ΔΕΘ ο Πρωθυπουργός θα εξαγγείλει τη στεγαστική πολιτική που θα εφαρμοστεί το επόμενο έτος, με έμφαση ειδικά στα νέα ζευγάρια.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του insider.gr, η πλατφόρμα για τους ευάλωτους οφειλέτες θα ξεκινήσει τη λειτουργία της στις 13 Σεπτεμβρίου. Ήδη στην πλατφόρμα έχουν πιστοποιηθεί 400 ευάλωτοι και άλλοι 300 – 400 έχουν ξεκινήσει την υποβολή της αίτησης. Σημειώνεται ότι τα νούμερα για τους δεύτερους είναι ενδεικτικά, καθώς μέχρι σήμερα, εφόσον δεν υπήρχε λειτουργόν μεταβατικό πλαίσιο προστασίας, δεν είχε κάποιος ενδιαφέρον να υποβάλει σχετική αίτηση προστασίας.
Η πιστοποίηση του ευάλωτου θα δίνεται άμεσα από την ηλεκτρονική πλατφόρμα, κατόπιν της αίτησης και της υποβολής των δικαιολογητικών από τον ενδιαφερόμενο στην πλατφόρμα, ενώ ο τελευταίος θα μπορεί να λάβει το προβλεπόμενο στεγαστικό επίδομα από τον επόμενο μήνα. Πράγμα που σημαίνει ότι οι πρώτες αιτήσεις ευαλώτων θα λάβουν το στεγαστικό επίδομα στα μέσα Οκτωβρίου.
Ποιοι θεωρούνται ευάλωτοι – Το επίδομα στέγης
Στην κατηγορία των ευάλωτων οφειλετών ανήκουν τα φυσικά πρόσωπα τα οποία είναι δικαιούχοι του επιδόματος στέγασης. Το επίδομα αυτό ανέρχεται σε 70 ευρώ ανά μήνα για τον αιτούντα, με επιπλέον προσαύξηση 35 ευρώ τον μήνα για κάθε μέλος του νοικοκυριού. Στη μονογονεϊκή οικογένεια χορηγείται επιπλέον προσαύξηση 35 ευρώ τον μήνα. Στα νοικοκυριά με απροστάτευτο/α τέκνο/α, χορηγείται επιπλέον προσαύξηση 35 ευρώ τον μήνα για κάθε απροστάτευτο τέκνο.
Ως ανώτατο όριο του επιδόματος στέγασης ορίζονται τα 210 ευρώ μηνιαίως, ανεξαρτήτως της σύνθεσης του νοικοκυριού.
Τα κριτήρια για τον χαρακτηρισμό του ευάλωτου είναι εισοδηματικά και περιουσιακά, ενώ ο δικαιούχος όπως και τα υπόλοιπα μέλη του νοικοκυριού θα πρέπει να διαμένουν νόμιμα και μόνιμα στην ελληνική επικράτεια κατά τα τελευταία 5 έτη, όπως προκύπτει από την υποβολή δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος για τα έτη αυτά.
Τα εισοδηματικά κριτήρια προϋποθέτουν ότι το συνολικό εισόδημα δεν υπερβαίνει τις 7.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενο κατά 3.500 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού. Στη μονογονεϊκή οικογένεια για το πρώτο ανήλικο μέλος του νοικοκυριού ορίζεται προσαύξηση 7.000 ευρώ. Στα νοικοκυριά με απροστάτευτα τέκνα, ορίζεται προσαύξηση 7.000 ευρώ για κάθε απροστάτευτο τέκνο. Το συνολικό εισόδημα δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 21.000 ευρώ ετησίως, ανεξαρτήτως της σύνθεσης του νοικοκυριού.
Τα περιουσιακά κριτήρια ορίζουν ότι η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας του νοικοκυριού δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 120.000 ευρώ για το μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενη κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος και με ανώτατο τα 180.000 ευρώ.
Επίσης, το συνολικό ύψος των καταθέσεων του νοικοκυριού ή/και η τρέχουσα αξία μετοχών, ομολόγων κλπ. να μην υπερβαίνει τις 7.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενα κατά 3.500 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού. Στη μονογονεϊκή οικογένεια για το πρώτο ανήλικο μέλος του νοικοκυριού ορίζεται προσαύξηση 7.000 ευρώ. Στα νοικοκυριά με απροστάτευτα τέκνα, ορίζεται προσαύξηση 7.000 ευρώ για κάθε απροστάτευτο τέκνο. Ανώτατο όριο ορίζονται τα 21.000 ευρώ.
Ο Φορέας Απόκτησης Ακινήτων
Ο νόμος για τη ρύθμιση οφειλών με παροχή 2ης ευκαιρίας προβλέπει ότι οι ευάλωτοι οφειλέτες, οι οποίοι είτε κηρύχθηκαν σε πτώχευση είτε επισπεύδεται σε βάρος της κύριας κατοικίας τους αναγκαστική εκτέλεση από πιστωτή που έχει υποθήκη ή προσημείωση στο ακίνητο, θα μπορούν να μεταβιβάσουν ή να μισθώσουν, κατόπιν σχετικού αιτήματος, την κύρια κατοικία τους σε Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης. Με τον τρόπο αυτό θα αποφευχθεί κύμα εξώσεων και κοινωνική αναστάτωση.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του insider.gr, ο διαγωνισμός για τον Φορέα (ξανα)τρέχει από τις 2 μέχρι τις 19 Σεπτεμβρίου, αφού ξεκίνησε μεν κανονικά στις αρχές του καλοκαιριού και σε αυτόν εκδήλωσαν ενδιαφέρον έξι επενδυτικά funds που επενδύουν σε distressed assets, ωστόσο οι ενδιαφερόμενοι δεν ολοκλήρωσαν την υποβολή των προβλεπόμενων εγγράφων. Κατόπιν αυτού, το Υπουργείο Οικονομικών και η Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους κήρυξαν άγονο τον διαγωνισμό και τον επαναπροκήρυξαν. Σημειώνεται ότι η διαδικασία συμμετοχής είναι πολύ πιο «βαριά» για τους επενδυτές που αφορά από αυτήν των ιδιωτικών τιτλοποιήσεων, καθώς έχει να κάνει με παραχώρηση του Δημοσίου.
Συγκεκριμένα, το Ελληνικό Δημόσιο παραχωρεί την υποχρέωση στον επενδυτή να αγοράζει τα σπίτια των ευάλωτων και να τους τα μισθώνει για περίοδο 12 ετών. Ο επενδυτής θα πρέπει να δεσμευτεί για τα ποσά που θα επενδύει ετησίως για την αγορά κατοικιών. Σημειώνεται ότι το Δημόσιο έχει συμφωνήσει το όριο της συνολικής επένδυσης από τον επενδυτή σε 1,5 – 2 δις. ευρώ, προκειμένου να τον θεωρήσει κατάλληλο για να αναλάβει να «τρέξει» τον Φορέα.
Η Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους προετοιμάζεται στην παρούσα φάση για τον ανταγωνιστικό διάλογο που θα ακολουθήσει την υποβολή των προσφορών από τους επενδυτές και ο οποίος αναμένεται να ξεκινήσει προς το τέλος Οκτωβρίου. Με βάση το χρονοδιάγραμμα της διαδικασίας, ο Φορέας Απόκτησης Ακινήτων θα είναι έτοιμος να λειτουργήσει στις αρχές του καλοκαιριού του επόμενου έτους.
