Είμαστε έτοιμοι να προσθέσουμε τραγανά έντομα στο παραδοσιακό ελληνικό τραπέζι; Ποια είναι η διατροφική τους αξία; Είναι η κατανάλωση εντόμων τόσο ξένη στον άνθρωπο;
Σύμφωνα με πρόσφατες αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι οικιακοί γρύλοι, οι μεταναστευτικές ακρίδες και οι κίτρινοι αλευροσκώληκες είναι τα έντομα που θα μπορούν να καταναλώνουν ως τρόφιμο οι Ευρωπαίοι πολίτες, κατεψυγμένα, αποξηραμένα ή σε μορφή σκόνης.
Με τον ανθρώπινο πληθυσμό να πλησιάζει τα 10 δισεκατομμύρια το 2050 και όλους μας μπροστά σε μια επισιτιστική, ενεργειακή και κλιματική κρίση (μαζί με όλα τα δεινά που φέρνει ένας πόλεμος, όπως αυτός στην Ουκρανία), η παραδοσιακή κτηνοτροφία, αλιεία και γεωργία αδυνατούν να ανταποκριθούν στις διατροφικές ανάγκες των ανθρώπων.
Αν πάμε πίσω στον χρόνο, ο αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος και επιστήμονας Αριστοτέλης, ο πατέρας, άλλωστε, της λέξης «έντομο», συνήθιζε να απολαμβάνει λιχουδιές όπως τζιτζίκια στο στάδιο της νύμφης, ενώ έγραφε για «πολύ γλυκές» θηλυκές ακρίδες, μαγειρεμένες σε ήπιο ελαιόλαδο, με τα αβγά ακόμα μέσα τους.
Αυτά τα μικρά και θαυμαστά πλάσματα, ως εναλλακτική πηγή πρωτεΐνης, ίσως αποδειχτούν σωτήρια για τον άνθρωπο και τον πλανήτη, με άπειρα θρεπτικά και περιβαλλοντολογικά οφέλη. Τα έντομα έχουν περισσότερη πρωτεΐνη από το κρέας και τα ψάρια και μπορούν να αποτελέσουν σημαντικά συμπληρώματα διατροφής. Σήμερα, το 80% της αγροτικής γης χρησιμοποιείται για να τραφούν ζώα που προορίζονται για τροφή του ανθρώπου, όπως και το 1/3 της αλιείας.
Ένα απλό παράδειγμα καταδεικνύει ότι για την παραγωγή ενός κιλού βοδινού κρέατος χρειάζονται ακόμα και 200 m² καλλιεργήσιμης γης και 15.000 με 22.000 λίτρα νερού. Αντίστοιχα, χρειάζονται λιγότερο από 1 m² για την παραγωγή ενός κιλού εντόμων και μόλις 2 λίτρα νερού. Συντριπτικά λιγότερες είναι και οι εκπομπές αερίων στο περιβάλλον.
Η σκέψη των εντόμων στο διατροφικό μας μενού φαντάζει ξένη ως προς τις ευρωπαϊκές συνήθειες και την περίφημη μεσογειακή διατροφή των Ελλήνων. Σε κάποιους από εμάς τους Δυτικούς, ίσως προκαλούν ακόμα και αηδία, όχι όμως σε χώρες και λαούς της Ασίας, της Αφρικής, της Ωκεανίας και της Λατινικής Αμερικής. Περισσότερα από δύο δισεκατομμύρια άνθρωποι καταναλώνουν έντομα σαν τροφή. Είναι θέμα συνήθειας, κουλτούρας και επιλογής.