Το ροζ αλάτι εμφανίζεται όλο και πιο συχνά στο τραπέζι μας, υποσχόμενο διάφορα για την υγεία μας. Στέκουν;
Η ΜΕΙΩΣΗ ΤΟΥ αλατιού είναι ίσως η πρώτη οδηγία που λαμβάνουμε όταν βρεθούμε αντιμέτωποι με την αρτηριακή υπέρταση. Για να την πετύχουμε, μειώνουμε την πρόσληψή του μέσω της τροφής και ενδεχομένως το αντικαθιστούμε με υποκατάστατο αλατιού, ενώ τελευταία βλέπουμε και το ροζ αλάτι Ιμαλαΐων να εμφανίζεται όλο και πιο συχνά στο τραπέζι μας, υποσχόμενο διάφορα για την υγεία μας. Τι συμβαίνει όμως στην πραγματικότητα; Είναι τα υποκατάστατα αλατιού και το ροζ αλάτι καλύτερα για εμάς;
Το ροζ αλάτι περιέχει περισσότερα ιχνοστοιχεία σε σχέση με το θαλασσινό – άλλωστε, αυτές οι μικρές ποσότητες σιδήρου είναι που του δίνουν το χαρακτηριστικό ροζ χρώμα.
Υποκατάστατα αλατιού
Το κοινό αλάτι που χρησιμοποιούμε στο μαγείρεμα είναι μια ένωση γνωστή στη χημεία ως χλωριούχο νάτριο. Η διαφορά του με τα υποκατάστατα αλατιού είναι πως αυτά περιέχουν όχι μόνο χλωριούχο νάτριο αλλά και χλωριούχο κάλιο σε ποσοστό από 20% έως και 100%. Καθώς το νάτριο είναι αυτό που ενοχοποιείται για την αρτηριακή υπέρταση, η αντικατάστασή του με κάλιο φαίνεται να κάνει τη διαφορά για τους ασθενείς, όπως φάνηκε σε μια μελέτη σε 21.000 άτομα που έγινε στην Κίνα[i]. H οδηγία που τους δόθηκε ήταν να το χρησιμοποιούν ελεύθερα, αντικαθιστώντας με αυτό το κανονικό αλάτι, χωρίς περαιτέρω αλλαγές στη διατροφή τους, και πράγματι εμφάνισαν μειωμένη πιθανότητα καρδιαγγειακών και εγκεφαλικών επεισοδίων.
Ωστόσο, για να αξιολογήσουμε την αλλαγή πρέπει να λάβουμε υπόψη το εξής: η μελέτη έγινε σε αγροτικούς πληθυσμούς, σε ανθρώπους που ετοίμαζαν το φαγητό τους στο σπίτι, δεν έτρωγαν σε εστιατόρια και δεν παράγγελναν φαγητό από delivery. Επιπλέον, πρόκειται για πληθυσμιακές ομάδες που δεν έχουν στη διατροφή τους τυρί ή αλλαντικά, ομάδες τροφών που καταναλώνουμε σε μεγάλο βαθμό στην Ελλάδα και έχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε αλάτι.
Άρα, λοιπόν, το υποκατάστατο αλατιού είναι μεν μια καλή λύση, εφόσον όμως έχουμε φροντίσει να μειώσουμε το φαγητό απ’ έξω, τα έτοιμα γεύματα, την κατανάλωση επεξεργασμένων τροφίμων πλούσιων σε αλάτι κ.λπ.
Ροζ αλάτι Ιμαλαΐων
Σε αντίθεση με το θαλασσινό αλάτι, το αλάτι Ιμαλαΐων είναι ένα ορυκτό αλάτι του οποίου η εξόρυξη γίνεται σε συγκεκριμένα κοιτάσματα στο Πακιστάν. Κατά καιρούς έχει ακουστεί ότι είναι καλύτερο για την αντιμετώπιση της υπέρτασης, ότι περιέχει θρεπτικά συστατικά που λείπουν από το θαλασσινό αλάτι, ότι βοηθά στην ποιότητα του ύπνου, στη ρύθμιση του pH του σώματος καθώς και σε δερματικές ενοχλήσεις, όπως το έκζεμα. Τι από αυτά ισχύει όμως;
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
Πράγματι, το ροζ αλάτι περιέχει περισσότερα ιχνοστοιχεία σε σχέση με το θαλασσινό – άλλωστε αυτές οι μικρές ποσότητες σιδήρου είναι που του δίνουν το χαρακτηριστικό ροζ χρώμα. Ωστόσο η συγκέντρωσή τους είναι αμελητέα για να το λάβουμε υπόψη στις διατροφικές μας ανάγκες. Επιπλέον, καθώς το ροζ αλάτι δεν περιέχει ιώδιο, θρεπτικό συστατικό απαραίτητο για τη λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα, αν αντικαταστήσουμε εντελώς με αυτό το θαλασσινό αλάτι στη διατροφή μας, οφείλουμε να εξασφαλίσουμε την πρόσληψή του από άλλες πηγές και ομάδες τροφίμων, όπως τα θαλασσινά, τα φύκια και τα γαλακτοκομικά.
Σε σχέση με το έκζεμα, και πάλι δεν έχουμε επαρκή στοιχεία. Η δράση του έχει μελετηθεί μέσω λουτρών που το περιέχουν διαλυμένο σε νερό και όχι μέσω της διατροφής. Ομοίως, δεν έχουμε επαρκή στοιχεία που να δείχνουν πως το ροζ αλάτι επιδρά με κάποιον τρόπο στη libido ή στο pH του οργανισμού, ενώ αυτό που γνωρίζουμε για τον ύπνο είναι πως μια διατροφή εξαιρετικά φτωχή σε νάτριο μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα ύπνου[ii].
Υπάρχει ένα επιπλέον όφελος που αποκομίζουμε από το ροζ αλάτι και αυτό είναι η μικρότερη περιεκτικότητά του σε μικροπλαστικά. Πράγματι, το κοινό επιτραπέζιο αλάτι έχει βρεθεί να έχει συγκεντρώσεις σε μικροπλαστικά[iii] αλλά και πάλι υπάρχουν διάφορα ερωτήματα. Καθώς δεν έχουμε ακόμη αρκετά στοιχεία για την ποσότητα μικροπλαστικών που λαμβάνουμε καθημερινά από το σύνολο της διατροφής μας, και σε ποιον βαθμό συνεισφέρει σε αυτήν το αλάτι, τι όφελος θα έχουμε αν το αφαιρέσουμε από τη διατροφή μας; Επιπλέον, καθώς δεν έχουμε στοιχεία για παρουσία μικροπλαστικών στο ροζ αλάτι, έχει η υιοθέτησή του πραγματικό όφελος για εμάς;
Εν κατακλείδι, θα μπορούσαμε να πούμε πως δεν έχουμε στοιχεία που να συνηγορούν στην επιλογή του ροζ αλατιού έναντι του κανονικού για μια πιο υγιεινή ζωή, καθώς όμως δεν φαίνεται να είναι και επιβλαβές, μπορούμε να το χρησιμοποιούμε εφόσον το προτιμούμε, φροντίζοντας πάντα η συνολική πρόσληψη του αλατιού να γίνεται με μέτρο.