Είπε το «ναι» τελικά η Τουρκία σχετικά με την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, όπως αναφέρει σε ανάρτησή του στον προσωπικό του λογαριασμό στο Twitter ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟΓενς Στόλτενμπεργκ. Υπενθυμίζεται πως η Τουρκία έθετε βέτο επί 14 μήνες ια την ένταξη της χώρας στο Βορειοατλαντικό Σύμφωνο. Μάλιστα, σήμερα ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν συμμετείχε σε τριμερή συνάντηση με τον γγ του ΝΑΤΟ, ο οποίος την οργάνωσε κιόλας, και με τον πρωθυπουργό της Σουηδίας, ώστε να επιλυθεί το συγκεκριμένο ζήτημα πριν την αυριανή (Τρίτη 11/7) έναρξη της Συνόδου Κορυφής της συμμαχίας στο Βίλνιους της Λιθουανίας. Η διαδικτυακή δήλωση του γγ του ΝΑΤΟ σηματοδότησε την έκβαση της συνάντησης.
Αξίζει να αναφερθεί πως νωρίτερα ο πρόεδρος της Τουρκίας είχε ζητήσει να γίνει επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ώστε να δώσει και εκείνος το «πράσινο φως» για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Ωστόσο, και η πλευρά των ΗΠΑ, αλλά και η Γερμανία, μέσα από δήλωση του Καγκελάριου Όλαφ Σολτς, απάντησαν πως τα δύο αυτά θέματα δεν συνδέονται μεταξύ τους.
«Ένα ιστορικό βήμα»
Πιο συγκεκριμένα, το κείμενο που αναρτήθηκε στο Μέσο Κοινωνικής Δικτύωσης είναι το εξής και δημοσιεύθηκε μετά το πέρας της τριμερούς συνάντησης μεταξύ Σουηδίας-Τουρκίας και του γγ του ΝΑΤΟ: «Με χαρά σας ανακοινώνω ότι μετά τη συνάντηση που διοργάνωσα με τους Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τον Σουηδό πρωθυπουργό, ο Πρόεδρος Ερντογάν συμφώνησε να προωθήσει το πρωτόκολλο προσχώρησης της Σουηδίας στη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση το συντομότερο δυνατό & να εξασφαλίσει την επικύρωση. Αυτό είναι ένα ιστορικό βήμα που καθιστά όλους τους συμμάχους του ΝΑΤΟ ισχυρότερους & ασφαλέστερους».
Σε δηλώσεις του μετά τη συνάντηση ο γγ του ΝΑΤΟ είπε ότι ο πρόεδρος της Τουρκίας δέχτηκε να εισαχθεί το ταχύτερο στην τουρκική Εθνοσυνέλευση το πρωτόκολλο εισδοχής της Σουηδίας. Παράλληλα, ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ δεν είχε να δώσει κάποιο λεπτομέρες χρονοδιάγραμμα για το πόσο σύντομα να περιμένουμε τη διαδικασία στην τουρκική Εθνοσυνέλευση.
Στο κοινό ανακοινωθέν η Σουηδία επαναλαμβάνει ότι δεν θα παρέχει υποστήριξη στις κουρδικές οργανώσεις YPG/PYD και στον FETO, τον οργανισμό του Φετουλάχ Γκιολέν, του ιεροκήρυκα που κατά τον Ερντογάν οργάνωσαν την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος εναντίον του. Επιπλέον οι δύο πλευρές συμφώνησαν να ενισχύσουν την οικονομική τους συνεργασία και το διμερές εμπόριο. Η Σουηδία δεσμεύεται ακόμη να υποστηρίξει την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας στην ΕΕ, μεταξύ της οποίας την αναθεώρηση στην Τελωνιακή Ένωση και τη βίζα.
«Είναι μια καλή ημέρα για τη Σουηδία»
«Αισθάνομαι πολύ ωραία, αυτός ήταν ο στόχος μου εδώ και πολύ καιρό και πιστεύω ότι είχαμε μια πολύ καλή ανταπόκριση σήμερα και κάναμε ένα πολύ μεγάλο βήμα» προς την ένταξη, είπε ο πρωθυπουργός της Σουηδίας Ουλφ Κρίστερσον σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μετά τη συνάντηση που είχε νωρίτερα με τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ και τον Ερντογάν. «Είναι μια καλή ημέρα για τη Σουηδία», πρόσθεσε.
Ο Κρίστερσον είπε ότι δεσμεύτηκε να εκπληρώσει όλα τα μέρη του τριμερούς μνημονίου με την Τουρκία και τη Φινλανδία. «Δεν δώσαμε καμία άλλη δέσμευση πέραν αυτών που περιγράφονται στην τριμερή συμφωνία και στη νέα διμερή συμφωνία ασφαλείας», τόνισε. Σύμφωνα με τον Στόλτενμπεργκ, ο Ερντογάν συμφώνησε να προωθήσει το ενταξιακό πρωτόκολλο στο κοινοβούλιο αφού η Σουηδία υποσχέθηκε ότι θα στηρίξει ενεργά την προσπάθεια της Τουρκίας για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η ανακοίνωση του ΝΑΤΟ
Η ανακοίνωση της Συνόδου του ΝΑΤΟ για τη συμφωνία (άτυπη μετάφραση):
«Στις 10 Ιουλίου 2023, ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο Πρωθυπουργός της Σουηδίας Ούλφ Κρίστερσον και ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ συναντήθηκαν στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους. Από την τελευταία Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, η Σουηδία και η Τουρκία συνεργάστηκαν στενά για την αντιμετώπιση των θεμιτών ανησυχιών της Τουρκίας για την ασφάλεια.
»Στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας, η Σουηδία τροποποίησε το σύνταγμά της, άλλαξε τους νόμους της, επέκτεινε σημαντικά τη συνεργασία της για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας κατά του PKK και επανέλαβε τις εξαγωγές όπλων στην Τουρκική Δημοκρατία, όλα τα βήματα που προβλέπονται στο τριμερές μνημόνιο που συμφωνήθηκε το 2022. Η Σουηδία και η Τουρκική Δημοκρατία συμφωνούν σήμερα να συνεχίσουν τη συνεργασία τους τόσο στο πλαίσιο του Τριμερούς Μόνιμου Κοινού Μηχανισμού που συστάθηκε στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη το 2022, όσο και στο πλαίσιο ενός νέου διμερούς Συμφώνου Ασφάλειας που θα συνεδριάζει ετησίως σε υπουργικό επίπεδο και θα δημιουργεί ομάδες εργασίας κατά περίπτωση.
»Στην πρώτη συνεδρίαση αυτού του Συμφώνου Ασφαλείας, η Σουηδία θα παρουσιάσει έναν οδικό χάρτη ως βάση για τη συνέχιση του αγώνα της κατά της τρομοκρατίας σε όλες τις μορφές και εκδηλώσεις της προς την πλήρη εφαρμογή όλων των στοιχείων του Τριμερούς Μνημονίου, συμπεριλαμβανομένου του άρθρου 4. Η Σουηδία επαναλαμβάνει ότι δεν θα παράσχει στήριξη στο YPG/PYD και στην οργάνωση που περιγράφεται ως FETÖ στην Τουρκία. Τόσο η Σουηδία όσο και η Τουρκική Δημοκρατία συμφώνησαν ότι η αντιτρομοκρατική συνεργασία είναι μια μακροπρόθεσμη προσπάθεια, η οποία θα συνεχιστεί και μετά την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
»Ο Γενικός Γραμματέας Στόλτενμπεργκ επιβεβαίωσε επίσης εκ νέου ότι το ΝΑΤΟ καταδικάζει κατηγορηματικά την τρομοκρατία σε όλες τις μορφές και εκδηλώσεις της. Το ΝΑΤΟ θα εντείνει σημαντικά το έργο του σε αυτόν τον τομέα, μεταξύ άλλων με τη θέσπιση, για πρώτη φορά στο ΝΑΤΟ, από τον Γενικό Γραμματέα της θέσης του Ειδικού Συντονιστή για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας.
»Δεσμευόμαστε στην αρχή ότι δεν πρέπει να υπάρχουν περιορισμοί, εμπόδια ή κυρώσεις στο αμυντικό εμπόριο και τις επενδύσεις μεταξύ των Συμμάχων. Θα εργαστούμε προς την κατεύθυνση της εξάλειψης τέτοιων εμποδίων. Η Σουηδία και η Τουρκική Δημοκρατία συμφώνησαν επίσης να εντείνουν την οικονομική συνεργασία, μέσω της Μικτής Οικονομικής και Εμπορικής Επιτροπής Τουρκίας-Σουηδίας (JETCO).
»Τόσο η Τουρκία όσο και η Σουηδία θα επιδιώξουν να μεγιστοποιήσουν τις ευκαιρίες για την αύξηση του διμερούς εμπορίου και των επενδύσεων. Η Σουηδία θα υποστηρίξει ενεργά τις προσπάθειες για την αναζωογόνηση της διαδικασίας ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του εκσυγχρονισμού της τελωνειακής ένωσης ΕΕ-Τουρκίας και της απελευθέρωσης των θεωρήσεων. Σε αυτή τη βάση, και δεδομένων των επιταγών της αποτροπής και της άμυνας του ευρωατλαντικού χώρου, η Τουρκική Δημοκρατία θα διαβιβάσει το πρωτόκολλο προσχώρησης της Σουηδίας στη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση και θα συνεργαστεί στενά με τη Συνέλευση για να εξασφαλίσει την επικύρωση».
Τέλος, να σημειωθεί πως σε συνέντευξη Τύπου που είχε δώσει την προηγούμενη εβδομάδα ο Γενς Στόλτενμπεργκ, σχετικά με όλα όσα θα συζητηθούν στη Σύνοδο Κορυφής, αλλά και για τις συναντήσεις που θα την προετοιμάσοουν, είχε αναφερθεί στη συγκεκριμένη συνάντηση μεταξύ Τουρκίας-Σουηδίας-ΝΑΤΟ, ενώ είχε εκφράσει και την πεποίθησή αναφορικά με την ένταξη της Σουηδίας στη βορειοατλαντική συμμαχία.
