Με αφορμή την γιορτή της Δημοκρατίας και τη συμπλήρωση 49 ετών από την αποκατάστασή της, το NEWS 24/7 παρουσιάζει την έρευνα που πραγματοποίησε η aboutpeople σχετικά με την άποψη των πολιτών για την ποιότητα του πολιτεύματος, την Μεταπολίτευση και τα σημαντικότερα γεγονότα της περιόδου αυτής.
Σχεδόν 9 στους 10 πολίτες (88,3%) θεωρεί ότι η Κοινοβουλευτική Δημοκρατία παρά τα προβλήματά της είναι το καλύτερο πολίτευμα. Με αυτή την άποψη διαφωνεί το 10,1%.
Ωστόσο, το 44,6 % των ερωτώμενων δηλώνουν δυσαρεστημένοι από τον τρόπο που λειτουργεί η Δημοκρατία στην Ελλάδα, ποσοστό 10 μονάδες υψηλότερο από το σύνολο των ερωτώμενων που δηλώνουν ικανοποιημένοι και μάλλον ικανοποιημένοι (34,6%). Το 20,2% δεν είναι ούτε ικανοποιημένο, ούτε δυσαρεστημένο.
Η περίοδος της Μεταπολίτευσης κρίνεται ως θετική και μάλλον θετική περίοδος από το 79,1% των ερωτώμενων και αρνητική ή μάλλον αρνητική από το 18,3%.
Παράλληλα, από το 1974 έως σήμερα καλύτερος πρωθυπουργός θεωρείται ο Ανδρέας Παπανδρέου με 33,4%. Δεύτερος – αλλά με μεγάλη διαφορά – θεωρείται ο Κωνσταντίνος Καραμανλής (14,8%) και, σε απόσταση αναπνοής βρίσκεται ο Κυριάκος Μητσοτάκης με 14,6%.
Στην έρευνα αξιολογήθηκαν από τους ερωτώμενους και μερικά σημαντικά γεγονότα-ορόσημα της περιόδου μετά το 1974. Η ένταξη της χώρας στην ΕΟΚ το 1980 αξιολογείται θετικά από το 78,9% και αρνητικά από το 18,8%, η δημιουργία του ΕΣΥ το 1983 κρίνεται θετικά σχεδόν από το 94,8% των ερωτώμενων, η δημιουργία του ΑΣΕΠ (1994) από το 85,6% και, τέλος, η δημιουργία της Διαύγειας το 2010, από το 80,5%. Πολύ υψηλά ποσοστά καταλαμβάνει και η δημιουργία του gov.gr (2020).
Αρνητικό πρόσημο -εκτός από την διοργάνωση της Ολυμπιάδας το 2004- λαμβάνουν γεγονότα – σταθμοί της δεκαετίας 2010 – 2020.
Η υπογραφή του Μνημονίου (2010) κρίνεται αρνητικά και μάλλον αρνητικά από το 84,5%, το Κίνημα των Αγανακτισμένων (2011) από το 55,1%, το δημοψήφισμα του 2015 από το 69,5%, ενώ η Συμφωνία των Πρεσπών κρίνεται αρνητικά από το 61,6%.
Οι σημαντικότερες αλλαγές προς τη θετική κατεύθυνση για τη χώρα πραγματοποιήθηκαν τη δεκαετία του 1980 για το 40,8% των ερωτώμενων, ενώ έπονται με αρκετά μεγάλη διαφορά οι υπόλοιπες δεκαετίες.
Πιο συγκεκριμένα, η δεκαετία του 1980 ήταν η περίοδος κατά την οποία οι Έλληνες είχαν το καλύτερο βιοτικό επίπεδο (40,3%), ενώ ακολουθεί η δεκαετία του 1990 με 27,1%.
Επίσης, το 25,8% των συμμετεχόντων στην έρευνα πιστεύουν ότι κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980 η Ελλάδα είχε την ισχυρότερη θέση στη διεθνή σκηνή.
Ωστόσο, πολύ κοντά στη δεκαετία του 1980 σχετικά με τη θέση της Ελλάδας στο εξωτερικό, βρίσκεται η περίοδος 2021 έως σήμερα με 24,5%, ενώ το 18,2% φαίνεται να επιλέγει το “καμία” ως απάντηση.
Τη δεκαετία του 1980 το σύστημα υγείας και πρόνοιας λειτούργησε καλύτερα για το 35,1%, ενώ “καμία” δεκαετία επέλεξε το 20,7% των ερωτώμενων.
Τέλος, όσον αφορά τη δεκαετία του 1980, 3 στους 10 ερωτώμενους θεωρούν αυτή την περίοδο την καλύτερη για τη λειτουργία της Δημοκρατίας. Δεύτερη σε δημοφιλία απάντηση είναι η “καμία” η οποία συγκεντρώνει 17,5% και τρίτη η περίοδος 2021 έως σήμερα με 14,4%.
Η δεκαετία του 2000 θεωρείται η περίοδος των μεγάλων έργων με ποσοστό 27,6%. Έπεται η δεκαετία 1981-1990 και 1991-2000 με ποσοστά 19,7% και 19,6% αντίστοιχα.
Τα περισσότερα βήματα προς τη λάθος κατεύθυνση για τη χώρα έγιναν τη δεκαετία του 2010 για το 27,8% αλλά και τη δεκαετία του 2000 για το 27,2% των ερωτώμενων. Η δεκαετία του 1980 κατατάσσεται τρίτη με ποσοστό 19,9%.
Το εντυπωσιακό 44,8% θεωρεί ότι η ελληνική οικονομία εκτροχιάστηκε τη δεκαετία του 2000 το 27,4% ενώ δεύτερη – πολύ χαμηλότερα από την πρώτη – βρίσκεται η περίοδος 2011 – 2020 (19,5%).
Στην έρευνα τέθηκαν και μια σειρά επιπλέον ερωτημάτων που τα αποτελέσματα τους έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Υπέρ της αποποινικοποίησης της κάνναβης για προσωπική χρήση τάσσεται το 58,3% των ερωτώμενων, υπέρ της θεσμοθέτησης των γάμων των ομοφυλοφίλων το 55%, της υιοθεσίας παιδιών από ομόφυλα ζευγάρια το 40,2% (με το 56,9% να διαφωνεί), ενώ το 65,2% θεωρεί ότι τα παιδιά νόμιμων μεταναστών ή προσφύγων που γεννιούνται στην Ελλάδα πρέπει να έχουν το δικαίωμα άμεσης απόκτησης της ελληνικής ιθαγένειας.
Υπέρ του να μπορούν οι Έλληνες του εξωτερικού να ψηφίσουν στον τόπο κατοικίας τους αρκεί να είναι γραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους δηλώνει το 73,2%.
Τέλος, το 14,4% θεωρεί ότι όλες οι εκτρώσεις θα πρέπει να απαγορευτούν, εκτός αν κινδυνεύει η ζωή της εγκύου, με το 81,3% να διαφωνεί με αυτή την άποψη.