Η συνταγή για σπανακόπιτα από την Ήπειρο που υμνεί ο Guardian

Οι πίτες αποτελούν χαρακτηριστικά φαγητά της ελληνικής κουζίνας που ταξιδεύουν στο εξωτερικό είτε μέσω εκείνων που επισκέπτονται τη χώρα μας είτε μέσω των Ελλήνων που μεταναστεύουν έξω. Κάπως έτσι αφιέρωσε ένα άρθρο στις… ελληνικές πίτες ο guardian, ειδωμένες ωστόσο μέσα από την παράδοση των Ελληνο-αυστραλών. Στόχος του άρθρου είναι να παρουσιάσει 3 χορτοφαγικές πλην όμως πεντανόστιμες συνταγές.

Ανάμεσα στις 3 πίτες που εκθειάζει το άρθρο βρίσκεται η σπανακόπιτα με φέτα. Η συνταγή που επιλέγουν να παρουσιάσουν έχει καταγωγή από την Ήπειρο, λόγω της πλούσιας παράδοσης της περιοχής σε πίτες. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που παρουσιάζει ο guardian, η σπανακόπιτα είναι ένα από τα πιο αγαπημένα πιάτα της ελληνικής κουζίνας και η προέλευσή της χρονολογείται πάνω από 400 χρόνια πριν. Το πιάτο το βρίσκουμε παντού στην Ελλάδα, από καφετέριες, ταβέρνες και εστιατόρια μέχρι φούρνους και ντελικατέσεν. Ωστόσο, τονίζει ότι η Ήπειρος είναι η περιοχή από την οποία προέρχονται οι πιο φημισμένες εκδοχές της σπανακόπιτας.

Ας δούμε τη συνταγή:
Για να έχουμε την παραδοσιακή πίτα, χρειάζεται να φτιάξουμε σπιτικό φύλλο. Αυτό απαιτεί χρόνο και μεράκι, ίσως και λίγη τεχνική που αν δεν την έχουμε το αποτέλεσμα δεν θα είναι το επιθυμητό. Μπορεί να μην έχει το ίδιο αποτέλεσμα, αλλά το αγορασμένο φύλλο -που βρίσκουμε από το σουπερμάρκετ μέχρι ειδικά καταστήματα με ζύμες και πίτες- κάνει μια χαρά δουλειά!

Υλικά για 8 άτομα
Για τη ζύμη
1,6 κιλά αλεύρι για όλες τις χρήσεις +επιπλέον για όταν ανοίγουμε το φύλλο
2 κουτ. σούπας ε.π. ελαιόλαδο
750 ml χλιαρό νερό (3 φλιτζάνια)
1 κουτ. σούπας ζάχαρη
¼ κουτ. γλυκού ξύδι
½ κουτ. γλυκού αλάτι
50 γρ. λιωμένο βούτυρο

Για τη γέμιση
250 γρ. σπανάκι, χοντροκομμένο
250 γρ. παντζάρια, χοντροκομμένα
2 κουτ. σούπας αλάτι
10 γρ. δυόσμο, ψιλοκομμένο (½ φλιτζάνι)
15 γρ. μαϊντανός, ψιλοκομμένος (½ φλιτζάνι)
30 γρ. άνηθος, ψιλοκομμένος (½ φλιτζάνι)
2 κουτ. σούπας ε.π. ελαιόλαδο
1 κρεμμύδι, ψιλοκομμένο
1 πράσο, ψιλοκομμένο
1 ματσάκι φρέσκα κρεμμυδάκια, ψιλοκομμένα
250 γρ. ελληνική φέτας
2 αυγά, χτυπημένα

Για το γλάσο
1 κρόκος αυγού
1 κουτ. γλυκού κρύο νερό

Διαδικασία

Για να φτιάξουμε τη ζύμη, ρίχνουμε το αλεύρι σε ένα μεγάλο μπολ και κάνουμε μια λακκούβα. Προσθέτουμε το ελαιόλαδο, το νερό, τη ζάχαρη, το ξίδι και το αλάτι. Ανακατεύουμε είτε με τα χέρια είτε με μια ξύλινη κουτάλα. Ανοίγουμε τη ζύμη σε μια ελαφρά αλευρωμένη επιφάνεια και ζυμώνουμε για περίπου πέντε λεπτά μέχρι να γίνει μαλακή και να αναπηδά όταν την πιέζουμε με τα δάχτυλά μας. Τοποθετούμε τη ζύμη σε ένα μεγάλο λαδωμένο μπολ, την καλύπτουμε με πλαστική μεμβράνη και την αφήνουμε σε ζεστό μέρος για δύο ώρες.

Ενώ η ζύμη φουσκώνει, ετοιμάζουμε τη γέμιση. Βάζουμε το σπανάκι, τα παντζάρια, το αλάτι και τα μυρωδικά σε ένα μπολ και αφήστε τα στην άκρη για δύο ώρες (το αλάτι θα τραβήξει τα υγρά από τα χόρτα).

Ζεσταίνουμε το ελαιόλαδο σε ένα τηγάνι σε χαμηλή φωτιά και σοτάρουμε το κρεμμύδι για δύο λεπτά. Προσθέτουμε το πράσο και ανακατεύουμε για άλλα πέντε λεπτά. Στη συνέχεια, ρίχνουμε το φρέσκο κρεμμυδάκι και μαγειρεύουμε για άλλα δύο λεπτά.
Αφού το μείγμα με το σπανάκι ξεκουραστεί για 2 ώρες, το στύβουμε καλά και πετάμε τους χυμούς (μην το πλύνετε). Τοποθετούμε σε ένα μπολ, προσθέτουμε τη φέτα και το αυγό και ανακατεύουμε να ενωθούν. Προσθέτουμε το μαγειρεμένο μείγμα κρεμμυδιού και πράσου, ανακατεύουμε να ενωθούν, αλατοπιπερώνουμε και αφήνουμε στην άκρη. Προθερμαίνουμε το φούρνο στους 180C και λαδώνετε ένα τετράγωνο ταψί 30cm με λιωμένο βούτυρο ή ελαιόλαδο. Ανοίγουμε ξανά τη ζύμη σε μια ελαφρά αλευρωμένη επιφάνεια και ζυμώνουμε για ένα με δύο λεπτά ακόμα μέχρι να γίνει λεία. Χωρίζουμε τη ζύμη σε οκτώ μπάλες ίσου μεγέθους.

Χρησιμοποιώντας έναν πλάστη, ανοίγουμε κάθε μπάλα ζύμης στο μέγεθος μιας μικρής πίτσας. Τοποθετούμε τη ζύμη σε δύο στοίβες των τεσσάρων ζυμαριών η καθεμία, στοιβαγμένες η μία πάνω στην άλλη σαν τηγανίτες. Ανοίγουμε κάθε ομαδούλα ζύμης σε όσο πιο πλατύ και μακρύ ορθογώνιο σχήμα μπορούμε, ώστε να καλύψουμε το ταψί και να περισσέψει και λίγο. Θα χρειαστεί να χρησιμοποιήσουμε τα δάχτυλά μας για να τραβήξουμε απαλά τις άκρες της ζύμης για να την τεντώσετε. Προσοχή εδώ να μην τη σκίσετε. Τοποθετούμε μια στρώση φύλλου στη βάση του ταψιού.

Ρίχνουμε το μείγμα σπανακιού και το απλώνουμε ομοιόμορφα. Κόβουμε όποιο φύλλο προεξέχει από τις άκρες και διπλώστε το πλεονάζον φύλλο προς τα μέσα για να καλυφθεί από την επόμενη στρώση φύλλου. Προσθέτουμε τώρα τη δεύτερη στρώση φύλλου και κόβουμε ό,τι περισσεύει. Χρησιμοποιώντας δύο δάχτυλα, πιέζουμε απαλά προς τα κάτω την επάνω στρώση φύλλου για να διασφαλίσουμε ότι το μείγμα δεν θα σκάσει μέσα από την κορυφή.

Στη συνέχεια, με ένα κοφτερό μαχαίρι, χαράζουμε τη σπανακόπιτα σε κομμάτια του επιθυμητού μεγέθους. Είναι κρίσιμο να το κάνουμε αυτό πριν από το ψήσιμο, καθώς μετά θα είναι πολύ δύσκολο να κοπεί. Σε ένα μικρό μπολ, ανακατεύουμε τον κρόκο αυγού και το νερό και στη συνέχεια αλείφουμε με αυτό όλο το φύλλο, συμπεριλαμβανομένων των άκρων.

Ψήνουμε για περίπου μία ώρα ή μέχρι να ροδίσει η πίτα μας.