Στο κλείσιμο μιας πολύ παραγωγικής χρονιάς για τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και την κυβέρνησή του, που κατάφεραν μέσα στο 2023 να επιβεβαιώσουν σε τρεις διαδοχικές κάλπες την πολιτική κυριαρχία που απολαμβάνουν τα τελευταία χρόνια, το επιτελείο του Μεγάρου Μαξίμου μελετά τις πρωτοβουλίες που θα αναλάβει στο ξεκίνημα του 2024. Στόχος τους είναι να υλοποιηθούν οι μεγάλες μεταρρυθμιστικές τομές που περιείχε το κυβερνητικό πρόγραμμα που ενέκριναν οι πολίτες στις βουλευτικές εκλογές του περασμένου Μαΐου και Ιουνίου.
Η μεγαλύτερη πρόκληση που προβάλλει στον ορίζοντα και έχει μπροστά του το κυβερνητικό επιτελείο είναι το ορόσημο των ευρωεκλογών της 9ης Ιουνίου. Διότι μπορεί να μην αφορά άμεσα αυτή καθαυτή την κυβερνητική πορεία η ψήφος που θα κληθούν να δώσουν οι πολίτες για την ανάδειξη των 21 ευρωβουλευτών, πλην όμως η πολιτική βαρύτητα μιας εκλογικής αναμέτρησης με τη συμμετοχή σε αυτήν του συνόλου του εκλογικού σώματος δεν μπορεί να θεωρηθεί αμελητέα. Τον προσεχή Ιούνιο, οπότε οι Ελληνες πολίτες θα ασκήσουν για πρώτη φορά το εκλογικό τους δικαίωμα χωρίς να είναι υποχρεωμένοι να μεταβούν αυτοπροσώπως στα εκλογικά τμήματα, συμπληρώνεται ο πρώτος χρόνος της δεύτερης κυβερνητικής θητείας του Κυριάκου Μητσοτάκη και συνολικά ο πέμπτος από την ανάληψη των καθηκόντων του τον Ιούλιο του 2019.
Η πεποίθηση που επικρατεί στον κύκλο των συνεργατών του πρωθυπουργού είναι ότι «εφόσον η κυβέρνηση καταφέρει, όπως όλα δείχνουν, να περάσει επιτυχώς τον κάβο των ευρωεκλογών, τότε θα ανοίξει διάπλατα ο δρόμος για να γίνει ο κ. Μητσοτάκης ένας από τους μακροβιότερους πρωθυπουργούς της μεταπολιτευτικής περιόδου». Προσώρας, άλλωστε, έχει τη μεγαλύτερη παραμονή στο Μέγαρο Μαξίμου από τους προκατόχους του από τότε που η χώρα ενεπλάκη στον ιστό των μνημονίων, δηλαδή από τους κυρίους Γιώργο Παπανδρέου, Λουκά Παπαδήμο, Αντώνη Σαμαρά και Αλέξη Τσίπρα.
Τα δημοσκοπικά ευρήματα όλου του τελευταίου διαστήματος δείχνουν ότι ο πρωθυπουργός και η κυβερνητική παράταξη διατηρούν το πολιτικό πλεονέκτημα καθώς, παρά τα μεγάλα προβλήματα με τα οποία ξεκίνησε η δεύτερη θητεία, όπως ήταν οι ασύμμετρες φυσικές καταστροφές του περασμένου καλοκαιριού αλλά και οι συνεχιζόμενες πληθωριστικές πιέσεις, η Νέα Δημοκρατία και ο πρωθυπουργός εμφανίζονται στις μετρήσεις να διευρύνουν έτι περαιτέρω το ήδη πολύ μεγάλο εκλογικό προβάδισμα που απέσπασαν στις δίδυμες βουλευτικές κάλπες της χρονιάς που απέρχεται.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα σχέδια που καταστρώνονται στο πρωθυπουργικό επιτελείο για μια νέα εκλογική επιτυχία στις ευρωκάλπες του Ιουνίου διευκολύνονται από την πολιτική καχεξία από την οποία πλήττονται τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Από τη μία είναι η περιδίνηση στην οποία εξακολουθεί να βρίσκεται το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης μετά τις νέες βαριές εκλογικές ήττες του Μαΐου και του Ιουνίου, την αλλαγή φρουράς στην ηγεσία του με την επικράτηση του… ουρανοκατέβατου Στέφανου Κασσελάκη και τη διάσπαση που ακολούθησε. Από την άλλη είναι εμφανής, προσώρας τουλάχιστον, η αδυναμία του ΠΑΣΟΚ να γίνει ο κύριος πόλος έλξης για τους ψηφοφόρους που εγκαταλείπουν τον ΣΥΡΙΖΑ. Το κόμμα του Νίκου Ανδρουλάκη φαίνεται να εδραιώνεται στη δεύτερη θέση της κομματικής κατάταξης, αλλά οι δημοσκοπικές επιδόσεις του είναι ανεπαρκείς για να το αναδείξουν σε υπολογίσιμο διεκδικητή της πρωτιάς.
Υπό αυτές τις συνθήκες, η νεοδημοκρατική επέκταση προς τον χώρο του Κέντρου δεν αμφισβητείται από τις άλλες δυνάμεις που θέλουν να… αλιεύσουν στις ίδιες δεξαμενές, την ίδια ώρα που η Ν.Δ. καταφέρνει να φυλάει τα νώτα της από τα δεξιά, καθώς οι σχηματισμοί που κινούνται εκεί δεν παρουσιάζουν κάποια ιδιαίτερη κινητικότητα που να απειλεί τους παραδοσιακούς δεσμούς που συνδέουν τη «γαλάζια» παράταξη με τους ψηφοφόρους της λεγόμενης «Λαϊκής Δεξιάς». Ο κατακερματισμός του ακροδεξιού χώρου, η έλλειψη αξιόπιστης ηγετικής προσωπικότητας που να εκφράζει τον κόσμο που δελεάζεται από εθνικιστικές κορόνες και η απουσία συνεκτικού αφηγήματος είναι οι βασικοί παράγοντες που διατηρούν αδιατάρακτες τις ισορροπίες. Οι πρωτοβουλίες της κυβέρνησης εξάλλου σε κρίσιμα ζητήματα, όπως είναι το Μεταναστευτικό, περιορίζουν τον ζωτικό χώρο της εγχώριας Ακροδεξιάς, σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει σε αρκετές άλλες ευρωπαϊκές χώρες (Ιταλία, Γαλλία, Γερμανία, Ολλανδία, Αυστρία κ.ά.), στις οποίες ανεβάζει αισθητά τις επιδόσεις της και χτυπά με αξιώσεις την πόρτα της εξουσίας.
To εμβληματικό νομοσχέδιο Φλωρίδη για τους νέους Ποινικούς Κώδικες, το οποίο αναμένεται να είναι το πρώτο που θα κατατεθεί στη Βουλή με την επανέναρξη των εργασιών της, έρχεται να απαντήσει στην πρόσφατη έξαρση των φαινομένων βίας που εντείνουν το αίσθημα ανασφάλειας στην ελληνική κοινωνία.
Ο Ιανουάριος των μεταρρυθμίσεων
Στελέχη του κυβερνητικού επιτελείου δηλώνουν ότι δεν τρέφουν αυταπάτες που να τους κάνουν να πιστεύουν ότι βρέξει-χιονίσει οι πολιτικές εξελίξεις του επόμενου διαστήματος θα είναι ευθύγραμμες. Παραδέχονται ότι «παρά τις θετικές μακροοικονομικές επιδόσεις στους τομείς της ανάπτυξης και την υποχώρηση της ανεργίας, τα ελληνικά νοικοκυριά βρίσκονται αντιμέτωπα με μεγάλες δυσκολίες που προέρχονται από το κύμα των ανατιμήσεων που σαρώνει την αγορά και κατατρώει σημαντικό μέρος από τις αυξήσεις των εισοδημάτων».
Εκτιμούν όμως, επικαλούμενοι και τις σχετικές μετρήσεις με τις διαθέσεις της κοινής γνώμης, ότι «οι πολίτες αναγνωρίζουν, αφενός, ότι η κυβέρνηση εξαντλεί τα οικονομικά περιθώρια για τη στήριξη της κοινωνίας με έμφαση στις ευπαθέστερες ομάδες και, αφετέρου, ότι δεν έχουν ενώπιόν τους άλλη αξιόπιστη εναλλακτική πρόταση για τη διακυβέρνηση της χώρας».
Προς την ίδια κατεύθυνση, της διατήρησης του πολιτικού πλεονεκτήματος, κυβερνητικοί αξιωματούχοι δίνουν έμφαση στην ταχεία προώθηση σημαντικών μεταρρυθμιστικών πρωτοβουλιών που έχουν εξαγγελθεί και χρειάζεται να λάβουν σάρκα και οστά το δυνατόν συντομότερα. Σε αυτό το πλαίσιο προγραμματίζεται η ψήφιση από τη Βουλή εντός του πρώτου μήνα του νέου χρόνου τεσσάρων σημαντικών νομοσχεδίων με έντονη μεταρρυθμιστική χροιά.
Ειδικότερα, μέσα στον Ιανουάριο αναμένεται να ψηφιστούν:
- Οι αλλαγές στους Ποινικούς Κώδικες. Πρόκειται για εμβληματικό νομοθέτημα, το οποίο μάλιστα έρχεται να απαντήσει και στην πρόσφατη έξαρση των φαινομένων βίας που εντείνουν το αίσθημα ανασφάλειας στην ελληνική κοινωνία. Ο υπουργός Δικαιοσύνης Γιώργος Φλωρίδης έχει ετοιμάσει ρυθμίσεις που στοχεύουν, αφενός, στον δραστικό περιορισμό του καθεστώτος της εκτεταμένης ατιμωρησίας που επικρατεί τα τελευταία χρόνια και, αφετέρου, στην επιτάχυνση της απονομής της Δικαιοσύνης που κινείται με πάρα πολύ αργούς ρυθμούς. Στο νομοσχέδιο, το οποίο τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση για διάστημα ενός μηνός που ολοκληρώθηκε την περασμένη Πέμπτη και είναι πλέον έτοιμο για να εισαχθεί στη Βουλή με την επανέναρξη των εργασιών του Σώματος μετά τις διακοπές για τις γιορτές, προβλέπεται αύξηση των προβλεπόμενων ποινών που επιβάλλουν τα δικαστήρια, αλλά και περιορισμοί στις αναβολές των δικών.
- Η καθιέρωση της επιστολικής ψήφου στις επερχόμενες ευρωεκλογές. Το σχετικό νομοθέτημα, το οποίο βρίσκεται ήδη σε δημόσια διαβούλευση, θα είναι ίσως το πρώτο που θα ψηφιστεί μετά την επανέναρξη των κοινοβουλευτικών εργασιών. Η ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών και ο αρχιτέκτονας του σχεδίου αναπληρωτής υπουργός Θοδωρής Λιβάνιος θέλουν να είναι εγκαίρως έτοιμο το νέο σύστημα ψηφοφορίας, το οποίο διευκολύνει τόσο τους απόδημους Ελληνες όσο και εκείνους που ζουν εντός της ελληνικής επικράτειας αλλά για διάφορους λόγους (επαγγελματικούς και άλλους) δυσκολεύονται να προσέλθουν στις κάλπες την ημέρα των εκλογών. Ετσι, θα μπορούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα εξ αποστάσεως μέσω της επιστολικής ψήφου. Η συγκεκριμένη καινοτομία, η οποία αναμένεται να αυξήσει τη συμμετοχή των ψηφοφόρων στην εκλογική διαδικασία, αφορά σε πρώτη φάση μόνο τις ευρωεκλογές, αλλά στην περίπτωση που η εφαρμογή αποδειχθεί επιτυχής, το πιθανότερο είναι ότι εν συνεχεία θα επεκταθεί και στις βουλευτικές κάλπες, κάτι ωστόσο που απαιτεί ευρύτερες πολιτικές συναινέσεις, αφού για να ισχύσει χρειάζεται να ψηφιστεί από πλειοψηφία 200 βουλευτών και άνω.
- Η ίδρυση μη κρατικών και μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Πρόκειται για την κορωνίδα των κυβερνητικών μεταρρυθμιστικών πρωτοβουλιών, καθώς το σχέδιο νόμου με τον τίτλο «Ελεύθερο Πανεπιστήμιο», το οποίο παρουσίασε στην τελευταία συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου ο υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης, έρχεται να καταργήσει το κρατικό μονοπώλιο στα ΑΕΙ που ισχύει στη χώρα μας και το οποίο, όπως λένε από την κυβέρνηση, αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία. Αρμόδιοι αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι η ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων θα αναβαθμίσει μέσω του ανταγωνισμού και τα δημόσια, ενώ θα φέρει συνεργασίες με σημαντικά ιδρύματα από το εξωτερικό. Με δεδομένη εξάλλου την αντίθεση στις επερχόμενες αλλαγές που διατυπώνουν ο ΣΥΡΙΖΑ και άλλες δυνάμεις από τον χώρο της Αριστεράς, δεν είναι λίγοι αυτοί που θεωρούν ότι «η μάχη που θα δοθεί στη Βουλή θα αναδείξει τις πραγματικές διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα στις πολιτικές δυνάμεις που θέλουν την πρόοδο και τον εκσυγχρονισμό της κοινωνίας και σε όσους επιμένουν να δίνουν μάχες χαρακωμάτων για τη συντήρηση του παρελθόντος».
- Τα μέτρα για την καταπολέμηση της οπαδικής βίας. Επείγει η εφαρμογή των ρυθμίσεων που ανακοίνωσε η κυβέρνηση μετά τη δολοφονική επίθεση με φωτοβολίδα που εξαπέλυσε ομάδα χούλιγκαν κατά αστυνομικής δύναμης που περιφρουρούσε αγώνα βόλεϊ και είχε ως αποτέλεσμα τον θανάσιμο τραυματισμό του 31χρονου Γιώργου Λυγγερίδη, ο οποίος εξέπνευσε αυτή την εβδομάδα στο νοσοκομείο. Η προθεσμία για τη δίμηνη απαγόρευση της παρουσίας οπαδών στα γήπεδα όπου διεξάγονται αγώνες ποδοσφαίρου της Super League εκπνέει στις 12 Φεβρουαρίου και γι’ αυτό ο αναπληρωτής υπουργός Αθλητισμού Γιάννης Βρούτσης είναι υποχρεωμένος να εισάγει το συντομότερο δυνατόν προς ψήφιση από τη Βουλή τα μέτρα για το ονομαστικοποιημένο ηλεκτρονικό εισιτήριο, που θα εκδίδεται μέσω της πλατφόρμας gov.gr, καθώς και την εγκατάσταση στα γήπεδα καμερών υψηλής ευκρίνειας μέσω των οποίων θα εντοπίζονται οι ταραξίες. Από την κυβέρνηση διαβεβαιώνουν ότι η ψήφιση των εξαγγελθέντωγ μέτρων θα γίνει εγκαίρως, αλλά αν οι φορείς του ποδοσφαίρου δεν ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους, τότε θα παραταθεί και μετά τις 12 Φεβρουαρίου η απαγόρευση εισόδου θεατών στους ποδοσφαιρικούς αγώνες.
