Οι μεγαλύτερες αφρικανικές μονάδες παραγωγής κακάο στην Ακτή Ελεφαντοστού και τη Γκάνα έχουν σταματήσει ή μειώσει την επεξεργασία κακάο επειδή δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να αγοράσουν κόκκους, κάτι που σημαίνει ότι οι τιμές της σοκολάτας σε όλο τον κόσμο πιθανότατα να εκτοξευθούν.
Κάτι τέτοιο αναμένεται να επηρεάσει και τις τιμές των πασχαλινών σοκολατένιων αυγών, παραδοσιακό έθιμο σε όλο τον κόσμο κατά την περίοδο του Πάσχα.
Υπερδιπλασιασμός της τιμής του κακάο
Οι παραγωγοί σοκολάτας έχουν ήδη αυξήσει τις τιμές προς τους καταναλωτές, μετά από τρία χρόνια κακής σοδειάς κακάο, ενώ αναμένεται και τέταρτο συνεχόμενο έτος, στις δύο χώρες που παράγουν σχεδόν το 60% του παγκόσμιου κακάο.
Οι τιμές του κακάο έχουν υπερδιπλασιαστεί το τελευταίο έτος, σημειώνοντας πολλά συνεχόμενα ιστορικά υψηλά.
«Χρειαζόμαστε μαζική πτώση της ζήτησης για να καλύψουμε την μείωση της προσφοράς», δήλωσε ο Steve Wateridge της Tropical Research Services, παγκόσμιος εμπειρογνώμονας για το κακάο.
Οι σοκολατοποιοί δεν μπορούν να παράγουν σοκολάτα χρησιμοποιώντας ακατέργαστο κακάο και βασίζονται σε μεταποιητές για να μετατρέψουν τους κόκκους σε βούτυρο και λικέρ που μπορούν να γίνουν σοκολάτα.
Οι μεταποιητές όμως υποστηρίζουν ότι δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να αγοράσουν τους κόκκους.
Ανοδος και για την τιμή της σοκολάτας
Η άνοδος των τιμών εκτροχίασε έναν μακροχρόνιο μηχανισμό για το παγκόσμιο εμπόριο κακάο, μέσω του οποίου οι αγρότες πωλούν κόκκους σε τοπικούς εμπόρους που τους πωλούν σε μονάδες επεξεργασίας ή σε παγκόσμιους εμπόρους, σημειώνει το ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters.
Oι έμποροι στη συνέχεια πωλούν τους κόκκους ή τα προϊόντα κακάο – βούτυρο, σκόνη και λικέρ κακάο – σε παγκόσμιους κολοσσούς σοκολάτας όπως η Nestle, η Hershey και η Mondelez.
Σε κανονικές εποχές, η αγορά είναι αυστηρά ρυθμισμένη – οι έμποροι και οι μεταποιητές αγοράζουν κόκκους από τοπικούς εμπόρους έως και ένα χρόνο πριν σε προσυμφωνημένες τιμές. Στη συνέχεια, οι τοπικές ρυθμιστικές αρχές καθορίζουν χαμηλότερες τιμές παραγωγού που μπορούν να χρεώνουν οι αγρότες.
Ωστόσο, σε περιόδους έλλειψης, όπως φέτος, το σύστημα καταρρέει – οι τοπικοί έμποροι συχνά πληρώνουν στους αγρότες μια προσαύξηση στην τιμή παραγωγού για να εξασφαλίσουν κόκκους. Στην συνέχεια, οι έμποροι τους πωλούν στην αγορά σε υψηλότερες τιμές αντί να τους παραδώσουν σε προσυμφωνημένες τιμές.
Καθώς οι παγκόσμιοι έμποροι σπεύδουν να αγοράσουν αυτούς τους κόκκους σε οποιαδήποτε τιμή για να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους με τις εταιρείες σοκολάτας, οι τοπικοί μεταποιητές συχνά δεν έχουν αρκετούς κόκκους.
Ήδη, οι κολοσσοί παραγωγής σοκολάτας έχουν αυξήσει τις τιμές. Τα αμερικανικά καταστήματα λιανικής πώλησης χρέωσαν πέρυσι 11,6% περισσότερο τα προϊόντα σοκολάτας σε σύγκριση με το 2022, σύμφωνα με στοιχεία της εταιρείας ερευνών αγοράς Circana.
Τεράστια μείωση της παραγωγής
Ο Διεθνής Οργανισμός Κακάο (ICCO) αναμένει ότι η παγκόσμια παραγωγή κακάο θα μειωθεί κατά 10,9% σε 4,45 εκατομμύρια μετρικούς τόνους φέτος.
Η αναντιστοιχία προσφοράς και ζήτησης θα αφήσει στην αγορά έλλειμμα 374.000 τόνων το 2024, από 74.000 τόνους το 2023 σύμφωνα με την ICCO.
Αυτό σημαίνει ότι οι μεταποιητές και οι εταιρείες σοκολάτας θα πρέπει να αντλήσουν από τα αποθέματα κακάο για να καλύψουν πλήρως τις ανάγκες τους. Η ICCO αναμένει ότι τα παγκόσμια αποθέματα κακάο θα μειωθούν στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 45 ετών μέχρι το τέλος του έτους.
