Με μεγάλη καθυστέρηση η κυβέρνηση αναζητά μέτρα για τον περιορισμό της “φωτιάς” στα καύσιμα, ωστόσο δεν φαίνεται διατεθειμένη να προχωρήσει σε μείωση των πολύ υψηλών φόρων που θα έφερνε πράγματι αποτέλεσμα.
Με την πανελλαδική μέση τιμή της αμόλυβδης να διαμορφώνεται στα 2,2 ευρώ το λίτρο και του πετρελαίου κίνησης πάνω από το 1,90 ευρώ το λίτρο, οι καταναλωτές έχουν πάψει να τροφοδοτούνται κανονικά, ενώ οι επιχειρήσεις βλέπουν τη βιωσιμότητά τους να τινάζεται στον αέρα.
Το χειρότερο είναι ότι στο Μέγαρο Μαξίμου φέρεται να έχει φτάσει μελέτη η οποία, αναλύοντας τα σημερινά δεδομένα και τις μελλοντικές εκτιμήσεις, προβλέπει ότι δεν είναι καθόλου απίθανο εντός των επόμενων 40 ημερών, δηλαδή μέχρι τα τέλη Ιουνίου, η τιμή της απλής αμόλυβδης να φτάσει στα μεγάλα αστικά κέντρα μέχρι και τα 2,80 ευρώ ανά λίτρο.
Αυτό σημαίνει ακόμα μεγαλύτερες τιμές στα νησιά, τα οποία, εν μέσω τουριστικής περιόδου, θα δουν την τιμή της αμόλυβδης να σπάει το φράγμα των 3 ευρώ ανά λίτρο.
Η επιδότηση για την αγορά καυσίμων μέσω του fuel pass και η έκπτωση στην αγορά πετρελαίου κίνησης, έστω και μικρή, έχει ήδη υπερκεραστεί από τις εξελίξεις. Τα μέτρα που έχουν ληφθεί μέχρι στιγμής όπως η επιδότηση των 40 – 50 ευρώ για την κατανάλωση βενζίνης και η επιδότηση των 15 λεπτών στο πετρέλαιο κίνησης δεν είχαν τα αναμενόμενα αποτελέσματα, την ώρα που οι καταναλωτές βλέπουν την τιμή της αμόλυβδης να σπάει όλα τα ρεκόρ και να είναι αυτή τη στιγμή η δεύτερη υψηλότερη στην Ευρωζώνη πίσω μόνο από τη Φινλανδία.
Τα εφιαλτικά αυτά σενάρια έχουν οδηγήσει την κυβέρνηση, με πολύ μεγάλη καθυστέρηση δεδομένου ότι η «φωτιά» στα καύσιμα μας συνοδεύει επί μήνες, σε αναζήτηση κάποιων άμεσων μέτρων. Στο βαθμό ωστόσο που δεν θέλει να μπει στη λογική της μείωσης φόρων, για λόγους προφανώς δημοσιονομικούς, υποχρεώνεται να συζητά για «συμφωνία κυρίων» με τους παράγοντες της αγοράς προκειμένου να αποκλιμακωθούν τουλάχιστον οι τιμές στα νησιά.
Οι ίδιοι οι συμμετέχοντες στην αγορά εκτιμούν ότι οι κινήσεις αυτές δεν θα αποφέρουν, δυστυχώς, τα επιθυμητά αποτελέσματα και σε κάθε περίπτωση θα είναι ανεπαρκείς
Τα διεθνή αίτια της αύξησης στις τιμές των καυσίμων είναι κατά κύριο λόγο η κούρσα στην τιμή του αργού πετρελαίου που επιτείνεται από τον πόλεμο στην Ουκρανία και την ελάττωση της ροής του Ρωσικού πετρελαίου, η αύξηση της ζήτησης και κυρίως, σε ότι αφορά την Ευρώπη, από την καταβαράθρωση της ισοτιμίας του δολαρίου με το ευρώ. Η ισοτιμία τείνει να φτάσει στο 1 προς 1 όταν πριν λίγα χρόνια ήταν 1 προς 1,5.
Στη χώρα μας ωστόσο οι σταθερά αυξημένες τιμές στα καύσιμα οφείλονται κατά κύριο λόγο στην πολύ υψηλή φορολόγηση της βενζίνης και του πετρελαίου κίνησης. Ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης για τα καύσιμα είναι από τους υψηλότερους στην Ευρώπη και βεβαίως υπεραποδίδει στο δημόσιο προϋπολογισμό όσο οι αρχικές τιμές του προϊόντος είναι από μόνες τους υψηλές.
Πάντως, την ώρα που ακόμα και στη Γερμανία αποφασίστηκε η δραστική μείωση για ένα τρίμηνο του φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα στην ελληνική κυβέρνηση απορρίπτουν αυτό το ενδεχόμενο καθώς θα είχε δημοσιονομικές επιπτώσεις .
«Δεν γίνεται να μειώσουμε τα έσοδα του κράτους και να αυξήσουμε τις δαπάνες τη στιγμή που η χώρα μας έχει το μεγαλύτερο λόγο χρέους προς το ΑΕΠ σε όλο τον κόσμο» ανέφερε σχετικά ο υπουργός Ανάπτυξης.
Από την πλευρά του ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας παρότι αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο για νέα επιδότηση στα καύσιμα προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι πολύ υψηλές τιμές των καυσίμων, δεν φαίνεται να εξετάζει το ενδεχόμενο μείωσης του ΕΦΚ.
«Είναι νωρίς για να τα συζητήσουμε αυτά. Τώρα φτιάχνουμε την πλατφόρμα για να επιδοτήσουμε νοικοκυριά και επιχειρήσεις για το ηλεκτρικό ρεύμα. Μέχρι να υλοποιηθεί αυτό, μέχρι να δημιουργηθεί και πάλι δημοσιονομικός χώρος, δεν μπορώ να προσθέσω τίποτα. Θα δούμε ποια θα είναι η κατάσταση το επόμενο χρονικό διάστημα, εκτιμώ ότι θα δημιουργηθεί δημοσιονομικός χώρος, και ανάλογα θα πράξουμε. Υπάρχει πρόβλημα, το πώς θα αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα είναι μια συζήτηση που θα κάνουμε με τον πρωθυπουργό» ανέφερε ο υπουργός των Οικονομικών.
Σύμφωνα με υπολογισμούς που έχει κάνει το οικονομικό επιτελείο, για να μειωθεί ο ΕΦΚ στα καύσιμα στα επίπεδα του μέσου ευρωπαϊκού όρου το κόστος για τον προϋπολογισμό είναι περί το 1,5 δις. ευρώ.
Την ίδια στιγμή πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες που αφήνονται να διαρρεύσουν από την κυβέρνηση, μελετάται κάποια παρέμβαση με συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα προκειμένου να μειωθούν οι τιμές των καυσίμων στα νησιά. Με την τιμή της βενζίνης να καλπάζει και το καλάθι του νοικοκυριού να γίνεται ολοένα και πιο ασήκωτο, τα συναρμόδια υπουργεία εξετάζουν ένα σχέδιο ώστε να πέσουν οι τιμές στα νησιά, όπου η αμόλυβδη βενζίνη, σε κάποια τουλάχιστον από αυτά, έχει φτάσει ακόμη και τα 2,60 ευρώ το λίτρο.
Στόχος της παρέμβασης, η οποία όμως για να εκδηλωθεί πρέπει να «εφεύρει» τα κατάλληλα εργαλεία, θα είναι να μειωθεί η τιμή στην αντλία, οριζόντια και για όλους κατά περίπου 15% με 20% σε όλα τα νησιά της χώρας, ενδεχομένως πλην της Κρήτης όπου οι τιμές διατηρούνται σε πιο χαμηλά επίπεδα. Παράλληλα έχει ανακοινωθεί και η παράταση της επιδότησης για το πετρέλαιο κίνησης και τον Ιούνιο.