Ελληνική PISA: Παράνομη η στάση εργασίας της ΔΟΕ και ΟΛΜΕ μέσα στις εξετάσεις

Οι εξετάσεις θα διεξαχθούν αύριο με τη συμμετοχή 12.000 μαθητών από 660 Δημοτικά και Γυμνάσια σε όλη τη χώρα – Η ΔΟΕ θεωρεί ότι μέσω των εξετάσεων γίνεται προσπάθεια «κατηγοριοποίησης των σχολείων» και «εμπορευματοποίησης του μορφωτικού αγαθού» – Νέα στάση εργασίας από την ΑΔΕΔΥ.

Παράνομη έκρινε, το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών, την προκηρυχθείσα στάση εργασίας της ΔΟΕ και ΟΛΜΕ μέσα στις εξετάσεις της ελληνικής Pisa που θα διεξαχθούν αύριο με τη υποχρεωτική συμμετοχή 660 Δημοτικών και Γυμνασίων απ’όλη την Ελλάδα.

Μάλιστα, το ΔΣ της ΔΟΕ μετά από αυτή τη δικαστική εξέλιξη απέστειλε επιστολή στην ΑΔΕΔΥ με την οποία ζητά να κηρύξει άμεσα διευκολυντική στάση εργασίας για το πρώτο 4ωρο του πρωινού προγράμματος των σχολικών μονάδων, στις 22 Μαΐου, ημέρα διεξαγωγής των εξετάσεων PISA, παρέχοντάς τους την κάλυψη της τριτοβάθμιας οργάνωσης. Νωρίτερα, η Διδασκαλική Ομοσπονδία Ελλάδας έχει κηρύξει τετράωρη στάση εργασίας, στο διάστημα που θα διεξάγονται οι εξετάσεις, θεωρώντας πως μέσω αυτών γίνεται προσπάθεια «κατηγοριοποίησης των σχολείων» και «εμπορευματοποίησης του μορφωτικού αγαθού».
Μετά την επιστολή της ΔΟΕ, η εκτελεστική επιτροπή της ΑΔΕΔΥ προχώρησε στην κήρυξη στάσης εργασίας αύριο.
Η Εκτελεστική Επιτροπή της Α.Δ.Ε.Δ.Υ, αναφέρει σε ανακοίνωσή της πως: «ύστερα από αίτημα της ΔΟΕ και της ΟΛΜΕ, κηρύσσει τετράωρη διευκολυντική στάση εργασίας, τις πρώτες ώρες του προγράμματος, για την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, την Τετάρτη 22/5/2024, ημέρα διεξαγωγής της “ελληνικής” PISA».

Η διαδικασία των διαγνωστικών εξετάσεων

Για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, αύριο Τετάρτη 22 Μαϊου 2024, θα διεξαχθούν οι διαγνωστικές εξετάσεις της «ελληνικής PISA». Πρόκειται να συμμετάσχουν 12.000 μαθητές – 6.000 της ΣΤ’ Δημοτικού και 6.000 της Γ’ Γυμνασίου – από 660 δημόσιες και ιδιωτικές σχολικές μονάδες όλης της χώρας.

Η λεγόμενη «Ελληνική Pisa» περιλαμβάνεται στο νόμο 4823/2021 «Αναβάθμιση του σχολείου, ενδυνάμωση των εκπαιδευτικών και άλλες διατάξεις».

Η συμμετοχή των σχολείων είναι υποχρεωτική ενώ οι σχολικές μονάδες, που έχουν επιλεγεί, θεωρούνται αντιπροσωπευτικό δείγμα από το σύνολο των σχολείων της χώρας, ανά βαθμίδα εκπαίδευσης, με εξαίρεση τα ειδικά σχολεία, τα ξενόγλωσσα σχολεία και τα μειονοτικά σχολεία της Θράκης.

Εάν, κάποια επιλεγμένη σχολική μονάδα αιτιολογημένα αδυνατεί να συμμετάσχει στις εξετάσεις, όπως για παράδειγμα σε περιπτώσεις τοπικών εορτασμών/αργιών ή υπάρχουν σοβαρά κωλύματα ασθένειας, αντικαθίσταται με ευθύνη της Διεύθυνσης Εκπαίδευσης από άλλη σχολική μονάδα με τα ίδια χαρακτηριστικά και ενημερώνεται το Ι.Ε.Π.

Τα αντικείμενα των διαγνωστικών εξετάσεων της ελληνικής PISA

Οι μαθητές θα εξεταστούν στα μαθήματα της Νεοελληνικής Γλώσσας και των Μαθηματικών.

Ειδικότερα, οι εξετάσεις αφορούν σε θέματα σχετικά με τα περιεχόμενα των προγραμμάτων σπουδών στα γνωστικά αντικείμενα της Νεοελληνικής Γλώσσας και των Μαθηματικών με σκοπό την έγκυρη και αξιόπιστη διάγνωση των γνώσεων, ικανοτήτων και δεξιοτήτων κριτικής σκέψης των μαθητών και μαθητριών, σύμφωνα με τα προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα, όπως αυτά αναφέρονται ή περιγράφονται στα Προγράμματα Σπουδών των ανωτέρω γνωστικών αντικειμένων.

Τα αποτελέσματα πρόκειται, στη συνέχεια, να αξιοποιηθούν μέσα από τη διατύπωση εισηγήσεων προς το Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, προτάσεων βελτίωσης των Προγραμμάτων Σπουδών, του εκπαιδευτικού υλικού, της διδακτικής μεθοδολογίας, των προσεγγίσεων συμπεριληπτικής και αντισταθμιστικής εκπαίδευσης, καθώς και ανάπτυξης εστιασμένων επιμορφωτικών δράσεων.

Σημειώνεται, ότι τα αποτελέσματα των εξετάσεων είναι ανώνυμα και δεν συνεκτιμώνται από τους εκπαιδευτικούς κατά την αξιολόγηση της επίδοσης των μαθητών στα συγκεκριμένα μαθήματα.

Σε κάθε περίπτωση το Ι.Ε.Π. αναλαμβάνει να διαφυλάξει το απόρρητο των προσωπικών δεδομένων των μαθητών, που θα συμμετάσχουν στις εξετάσεις, βάσει των διατάξεων του Γενικού Κανονισμού για την Προστασία Δεδομένων.

Οι αντιδράσεις

Για το πρώτο τετράωρο του πρωινού προγράμματος, το οποίο συμπίπτει με τη διεξαγωγή των διαγνωστικών εξετάσεων της ελληνικής PISA, αύριο Τετάρτη 22 Μαϊου, η ΔΟΕ έχει κηρύξει διευκολυντική στάση εργασίας, προκειμένου «να ακυρωθούν οι εξετάσεις κατηγοριοποίησης και αποκλεισμού, με δυνατότητα επιπλέον στάσης που θα κηρυχθεί από τους ΣΕΠΕ», σύμφωνα με την ανακοίνωση της Ομοσπονδίας.

Οι εκπαιδευτικοί αντιδρούν στις συγκεκριμένες εξετάσεις κυρίως επειδή θεωρούν ότι γίνεται προσπάθεια «κατηγοριοποίησης των σχολείων» και «εμπορευματοποίησης του μορφωτικού αγαθού». Ισχυρίζονται πως γίνεται προσπάθεια ‘εναρμόνισης’ με τον αντίστοιχο θεσμό του διεθνούς διαγωνισμού PISA, ο οποίος διοργανώνεται από τον ΟΟΣΑ και στοχεύει αφενός στην αποτίμηση των εκπαιδευτικών συστημάτων των χωρών μελών του, αφετέρου στην προσπάθεια βελτίωσης αυτών, με αποτέλεσμα να προσανατολίζεται η σχολική εκπαίδευση σε μία συγκεκριμένη κατεύθυνση.

Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει ο ΟΟΣΑ, «η αξιολόγηση της σχολικής μονάδας, του εκπαιδευτικού καθώς και τα τυποποιημένα τεστ για την αξιολόγηση των μαθητών σε εθνικό επίπεδο πρέπει να εξεταστούν μαζί, έτσι ώστε όχι μόνο να είναι αποτελεσματικές οι νέες πολιτικές όσον αφορά την επίτευξη των στόχων του πλαισίου αξιολόγησης, αλλά και να δημιουργούν συμπληρωματικότητες, να αποφεύγεται η αλληλοεπικάλυψη και να προλαμβάνεται η ασυνέπεια μεταξύ των στόχων».

Αντιδράσεις απέναντι στην «ελληνική PISA», καταγράφονται, ακόμη, επειδή μέσω της διαδικασίας εξετάσεων, βλάπτονται οι πιο αδύναμοι μαθητές και αποδυναμώνονται οι σχολικές τάξεις. Οι πολέμιοι του θεσμού υποστηρίζουν, ακόμη ότι προωθείται η δεξιότητα και όχι η γνώση μέσω των εξετάσεων. Επιπλέον, σε ό,τι αφορά την τυποποιημένη αξιολόγηση των μαθητών με στόχο την αμεροληψία, εφόσον βασίζεται στη μέτρηση των μαθητικών επιδόσεων, διαμορφώνεται μία βάση αξιολόγησης για σχολεία και εκπαιδευτικούς, τα σχολεία ‘κατηγοριοποιούνται’. Το γεγονός αυτό, οδηγεί – όπως ισχυρίζονται – σε ένα είδος κοινωνικής επίβλεψης εκπαιδευτικών, σχολείων, εκπαιδευτικής διοίκησης. Παράλληλα, αναπτύσσεται μία ανάγκη ‘λογοδοσίας’ του σχολείου στον κόσμο, στους γονείς.

Η ανακοίνωση του ΔΣ της ΔΟΕ

Θέμα: Εξετάσεις τύπου PISA.

Δεν αποδεχόμαστε την προσπάθεια κατηγοριοποίησης των σχολείων. Ακυρώνουμε την υλοποίηση των εξετάσεων PISA Η πολιτική ηγεσία του Υ.ΠΑΙ.Θ.Α., δίχως καμία προσπάθεια υιοθέτησης παιδαγωγικής οπτικής στην ανάλυση των αρνητικών χαρακτηριστικών της απόπειρας εφαρμογής των εξετάσεων διαγνωστικού χαρακτήρα τύπου PISA στην Ελλάδα, επιχειρεί να τις πραγματοποιήσει για 3η χρονιά (υποτίθεται ότι το μέτρο, ως «απολύτως επιτυχημένο», θα τύγχανε γενικευμένης εφαρμογής από την περσινή, ακόμα, χρονιά), σε εφαρμογή του ν.4823/21. Σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση με αριθμό ΦΕΚ Β/2659/2-5-2024 ορίζονται 660 σχολεία (Δημοτικά και Γυμνάσια) από το Υπουργείο Παιδείας για τη διεξαγωγή των εξετάσεων της «ελληνικής PISA» για τους μαθητές της ΣΤ΄ Τάξης Δημοτικού και της Γ΄ Γυμνασίου. Οι εξετάσεις θα πραγματοποιηθούν στις 22 Μαΐου.

Το Δ.Σ. της Δ.Ο.Ε. είχε τονίσει από την πρώτη χρονιά απόπειρας πραγματοποίησης των εξετάσεων ότι οι κυβερνώντες «επιδιώκουν να ενισχύσουν τον κοινωνικό ανταγωνισμό, τη λογική “όλοι εναντίον όλων”, με τα αποτελέσματα να ιεραρχούν μαθητές και σχολεία ανοίγοντας τον αντιδραστικό δρόμο για την γονεϊκή επιλογή σχολείων, μέσω της σύγκρισης» κάτι που παρουσιάζεται ως προνόμιο στους γονείς ενώ θα οδηγήσει σε υποβάθμιση σχολείων και επιλογή και μαθητών από τα σχολεία (κάτι που έχει ήδη συμβεί όπου εφαρμόστηκαν ανάλογα συστήματα επιβεβαιώνοντας, δυστυχώς, τους ολέθριους σχεδιασμούς που κρύβονται πίσω από το όλο εγχείρημα. Οι εξετάσεις διαγνωστικού χαρακτήρα σε εθνικό επίπεδο αποτελούν μέρος του συνολικού αντιδραστικού σχεδιασμού του Υ.ΠΑΙ.Θ. για την εφαρμογή της αξιολόγησης μαθητών-εκπαιδευτικών-σχολικών μονάδων, με οδυνηρές συνέπειες για τη δημόσια εκπαίδευση, με περαιτέρω υποβάθμιση του ρόλου των εκπαιδευτικών και ασφυκτικό έλεγχο των σχολικών πρακτικών και διδασκαλίας, με μη εκπαιδευτικά κριτήρια. Μόνο αθώες δεν είναι! Αποτελούν εργαλείο των αντιεκπαιδευτικών σχεδίων του Ο.Ο.Σ.Α. για τη δημόσια εκπαίδευση. Επιχειρούν να αλλάξουν τη λειτουργία του δημόσιου σχολείου και να το μετατρέψουν σε ένα εξεταστικό κέντρο όπου θα κυριαρχεί η εμπορευματοποίηση του μορφωτικού αγαθού.

Η χρήση εύηχων, επικοινωνιακά, εκφράσεων δεν μπορεί να αποκρύψει την αντιεκπαιδευτική πραγματικότητα που διαμορφώνει η κυβέρνηση με την πολιτική στην Παιδεία. Η αντίθεσή μας στην πραγματοποίηση των εξετάσεων δεν αποτελεί, όπως έχει επιχειρηθεί να παρουσιαστεί, ως μια «μάχη χαρακωμάτων, άρνησης του καινοτόμου». Πρόκειται για θέση συνολικής αντιπαράθεσης στον πυρήνα της φιλοσοφίας της ασκούμενης εκπαιδευτικής πολιτικής. είναι η αντίσταση της ελεύθερης παιδαγωγικής σκέψης στην οικονομικού τύπου λογική του «μετρήσιμου» η υπεράσπιση του σχολείου της καλλιέργειας της ολόπλευρης γνώσης ενάντια στον κατακερματισμό της η ριζική αντίθεσή μας σε ένα εκπαιδευτικό σύστημα που μετατρέπει τα σχολεία από κυψέλες μάθησης σε εξεταστικά κέντρα όπου κυριαρχεί η εμπορευματοποίηση του μορφωτικού αγαθού και ευνοείται εξόφθαλμα η οικονομία των φροντιστηρίων η αγωνία για την εγκατάλειψη της επιδίωξης της ολόπλευρης γνώσης με υποκατάστασή της από την προώθηση της απόκτησης δεξιοτήτων Εξετάσεις «τύπου PISA» μόνο κακό έχουν να κάνουν στην εκπαιδευτική διαδικασία. Προς χάρη της «επιτυχίας» το περιεχόμενο της διδασκαλίας των μαθημάτων υποχωρεί έναντι των μεθόδων «πώς να πετύχεις στο τεστ». Εκπαιδευτικοί και μαθητές λειτουργούν όχι αναζητώντας το «γιατί» της ουσιαστικής μάθησης αλλά το «τι» και το «πώς» μιας κενής ουσίας «επιτυχίας». Η πολιτική ηγεσία του Υ.ΠΑΙ.Θ.Α. γνωρίζει πολύ καλά τις ανάγκες της δημόσιας εκπαίδευσης. Τις έχει αναδείξει με τους αγώνες και τις διεκδικήσεις της η Δ.Ο.Ε. και το εκπαιδευτικό κίνημα συνολικά. Δεν προσδοκά από τις ζημιογόνες εξετάσεις να μάθει το τι όφειλε να έχει ήδη πράξει. Της είναι γνωστή η ανάγκη ουσιαστικής ενίσχυσης της σχολικής στέγης και των υποδομών, της μείωσης του αριθμού των μαθητών ανά τάξη, της κάλυψης των ελλείψεων σε εκπαιδευτικούς με μόνιμο προσωπικό ώστε να σταματήσει η αθλιότητα της αναπλήρωσης, η ολόπλευρη ενίσχυση όλων των δομών της ειδικής αγωγής, η πρόσληψη ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών για όλα τα σχολεία, τα πραγματικά, με βάση την παιδαγωγική επιστήμη, σύγχρονα αναλυτικά προγράμματα και σχολικά βιβλία.

Ως Δ.Σ. της Δ.Ο.Ε. υπερασπιζόμαστε το δημόσιο σχολείο, τον παιδαγωγικό ρόλο των εκπαιδευτικών και τα μορφωτικά δικαιώματα των μαθητών/τριών μας.
Με βάση τα παραπάνω: Κηρύσσουμε πανελλαδική διευκολυντική στάση εργασίας για το πρώτο 4ωρο του πρωινού προγράμματος, στις 22 Μαΐου, ημέρα διεξαγωγής των εξετάσεων, προκειμένου να ακυρώσουμε τις εξετάσεις κατηγοριοποίησης και αποκλεισμού, με δυνατότητα επιπλέον στάσης που θα κηρυχθεί από τους Σ.Ε.Π.Ε.
Καλούμε τους Συλλόγους Π.Ε. της χώρας να προβούν σε κοινές ενημερώσεις – συζητήσεις με τις ενώσεις – συλλόγους γονέων και συλλόγους διδασκόντων, ώστε να απορρίψουν τη συμμετοχή στις εξετάσεις. Καλούμε τους εκπαιδευτικούς να συμμετέχουν στις κινητοποιήσεις προκειμένου να αποτραπεί η παραπέρα υποβάθμιση του δημόσιου σχολείου.
Για το Δ.Σ. της Δ.Ο.Ε.

Ο Πρόεδρος, Κικινής Θανάσης. Ο Γενικός Γραμματέας, Μαρίνης Σπύρος