Ο υπουργός Ενέργειας της Σαουδικής Αραβίας, Αμπουλαζίζ Μπιν Σαλμάν, υπενθύμισε τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει ο ΟΠΕΚ+ στον παγκόσμιο κλάδο και τάχθηκε υπέρ της μετριοπαθούς αύξησης της ημερήσιας παραγωγής των κρατών-μελών του ενώ ο Παγκόσμιος Οργανισμός Ενέργειας (ΙΕΑ) απεύθυνε έκκληση για τη διάθεση μεγαλύτερων ποσοτήτων πετρελαίου στις διεθνείς αγορές. Ο Σαουδάραβας πρίγκιπας μίλησε την Κυριακή σε συνέδριο του Ριάντ για τη μεγάλη σημασία που έχει η συναίνεση ανάμεσα στα κράτη-μέλη του ΟΠΕΚ+, όπου περιλαμβάνεται και η Ρωσία, για τη μακροπρόθεσμη σταθερότητα της πετρελαϊκής αγοράς.
Είπε χαρακτηριστικά: «ρωτήστε σήμερα οποιονδήποτε παραγωγό πετρελαίου και φυσικού αερίου, πού θα ήταν οι πρόεδροι και διευθύνοντες σύμβουλοι εάν δεν υπήρχε ο ΟΠΕΚ+? Και η απάντηση είναι: θα είχαν εξαφανιστεί», σύμφωνα με το Bloomberg. Σήμερα η αλματώδης αύξηση των τιμών στα ορυκτά καύσιμα -με πρωταγωνιστή το φυσικό αέριο- διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο σε πρωτοφανείς ανατιμήσεις στην ενέργεια και σε μια άνοδο του πληθωρισμού στο υψηλό δεκαετιών.
Τα κέρδη των ομίλων και τα σχέδια για την ανταμοιβή των μετόχων
Ταυτόχρονα η κερδοφορία των ενεργειακών κολοσσών έχει ενισχυθεί συγκριτικά με το ξεκίνημα της πανδημίας της νόσου Covid-19. Η άρση των περιορισμών άνοιξαν το δρόμο για την ορμητική ανάκαμψη των οικονομιών του ανεπτυγμένου κόσμου. Το μεγάλο ράλι των τιμών στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο πέρσι τόνωσε τα εταιρικά κέρδη περίπου στο υψηλό της τελευταίας επταετίας. Δεν είναι τυχαίο που οι επτά μεγαλύτεροι ενεργειακοί κολοσσοί -ΒΡ, Shell, ExxonMobil, Chevron, TotalEnergies, Eni και Equinor- ανακοίνωσαν την επαναγορά μετοχών από 38 μέχρι 41 δισ. δολάρια, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Bernstein Analysis και RBC Capital Markets. Λίγο έως πολύ, το ποσό αυτό είναι διπλάσιο από τα 21 δισ. δολάρια που δόθηκαν στην επαναγορά μετοχών το 2014, όταν οι τιμές του πετρελαίου είχαν ξεπεράσει τα 100 δολάρια το βαρέλι.
Καμία μεταβολή από τα ισχύοντα όρια στην ημερήσια παραγωγή του ΟΠΕΚ+
Από το ίδιο συνέδριο στο Ριάντ, οι αρμόδιοι υπουργοί των κρατών-μελών του ΟΠΕΚ απέρριψαν αιτήματα για την αύξηση της ημερήσιας παραγωγής τους πιο πολύ από τα 400.000 βαρέλια που ήδη προσθέτουν κάθε μήνα. Όπως τονίζουν, το ζητούμενο είναι η σταδιακή αναπροσαρμογή από τη μεγάλη μείωση που είχε συμφωνηθεί στην αρχή της πανδημίας και της συνεπακόλουθης ύφεσης. Τότε ο ΟΠΕΚ+ είχε μειώσει την ημερήσια παραγωγή κατά 10 εκατ. βαρέλια καθώς τα lockdown είχαν αδρανοποιήσει την οικονομική δραστηριότητα, στέλνοντας τις τιμές του μαύρου χρυσού σε ανεπανάληπτα χαμηλά επίπεδα.
Ωστόσο, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Ενέργειας (ΙΕΑ) τόνισε την περασμένη εβδομάδα πως υπάρχει σήμερα χάσμα ανάμεσα στην συμφωνηθείσα αύξηση της ημερήσιας παραγωγής και την πραγματική προσφορά. Αυτό το χάσμα έφθασε τον Ιανουάριο στα 900.000 βαρέλια. Ο επικεφαλής της ΙΕΑ, Φατίχ Μπιρόλ, δήλωσε μια εβδομάδα πριν στην αιγυπτιακή τηλεόραση πως η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ) μπορούν να συμβάλουν από την αποκλιμάκωση των ανοδικών πιέσεων στις τιμές, αυξάνοντας την προσφορά πετρελαίου. Τα ΗΑΕ ανταπάντησαν τότε ότι πως η ουκρανική κρίση εντείνει τη μεταβλητότητα των τιμών και όχι η προσφορά με την ζήτηση.
Ο ΟΠΕΚ+ και η ουκρανική κρίση
Πράγματι οι γεωπολιτικές εντάσεις και η εκμετάλλευση της ενέργειας από τη Ρωσία για την άσκηση πιέσεων στην Ευρώπη, με τη Μόσχα να περιορίζει τις ροές φυσικού αερίου προς την Ε.Ε, έχουν οδηγήσει σε έναν πολλαπλασιασμό των τιμών του φυσικού αερίου. Οι Βρυξέλλες έχουν αρχίσει να προβληματίζονται για την αυτονομία της Ε.Ε στο πεδίο της ενέργειας, με τη Γερμανία να δέχεται πιέσεις να μην δώσει το πράσινο φως στην έναρξη της λειτουργίας του νέου αγωγού Nord Stream 2 εάν η Ρωσία εισβάλει στην Ουκρανία.
Γεγονός είναι πως πια «ακόμη και στη Γερμανία υπάρχει πια ο νηφάλιος ρεαλισμός πως οι σχέσεις με τη Ρωσία και η ενεργειακή πολιτική θα πρέπει να διευθετηθούν με έναν πολύ πιο στρατηγικό τρόπο απ’ όσο θα παραδέχονταν κανείς στο παρελθόν», σχολίασε στους New York Times η Ντανιέλα Σβάρτζερ, αρμόδια για την Ευρώπη και την Ευρασία στο Open Society Foundations, όπου προεδρεύει ο μεγαλοεπενδυτής Τζορτζ Σόρος.
Σε ένα τέτοιο κλίμα, o ΟΠΕΚ+ φαίνεται να αποστασιοποιείται χωρίς να έχει τη διάθεση να αλλάξει πορεία. «Θα συνεχίσω να είμαι προσεκτικός και να έχω υπόψη πως πρέπει να διατηρήσουμε την ευελιξία μας στη στρατηγική μας, με μακροπρόθεσμη προοπτική», δήλωσε την Κυριακή ο Σαουδάραβας υπουργός Ενέργειας.
