Crash test για τις αντοχές των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων στην εξυπηρέτηση των οφειλών τους προς τις τράπεζες αποτελεί η σταδιακή διακοπή από τις αρχές του χρόνου της κρατικής στήριξης για την πλειοψηφία των δανείων που είχαν ενταχθεί στο πρόγραμμα Γέφυρα 1 και 2. Τα δύο προγράμματα είχαν αποτελέσει σανίδα σωτηρίας για σημαντικό αριθμό επιχειρήσεων και νοικοκυριών εν μέσω πανδημίας και η λήξη τους υποχρεώνει όλους όσους είχαν μπει στο πρόγραμμα να πληρώνουν εφεξής το σύνολο της δόσης για το δάνειό τους, χωρίς επιδότηση από το κράτος.
Οι τράπεζες παρακολουθούν στενά την συμπεριφορά αυτών των δανείων εν μέσω των γενικευμένων ανησυχιών για την επίπτωση που θα έχει ο πληθωρισμός στη μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών και η αύξηση του κόστους για τις επιχειρήσεις στην ικανότητά τους να ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις που απορρέουν από την επαναφορά του κόστους εξυπηρέτησης των δανείων τους στα προ πανδημίας επίπεδα.
Η ανησυχία αφορά τους δανειολήπτες που έχουν ενταχθεί στο Γέφυρα 1 μέσω του οποίου επιδοτούνται τα δάνεια με υποθήκη την πρώτη κατοικία, στο οποίο έχουν ενταχθεί 82.000 δανειολήπτες με οφειλές 6 δισ. ευρώ. Η κρατική επιδότηση ήταν διάρκειας 12 μηνών και ήδη 67.000 οφειλέτες έχουν βρεθεί εκτός κρατικής στήριξης. Ανάλογος προβληματισμός υπάρχει και για τις 13.000 επιχειρήσεις με οφειλές ύψους 5,4 δισ. ευρώ, που έχουν ενταχθεί στο Γέφυρα 2, η επιδότηση των οποίων λήγει σταδιακά από τις αρχές του έτους έως και τα τέλη του α’ εξαμήνου. Συνολικά από τα δύο προγράμματα έχουν επωφεληθεί 95.000 οφειλέτες με δάνεια 11,4 δισ. ευρώ.
Μιλώντας την περασμένη εβδομάδα στο πλαίσιο του Fin Forum η Γενική Διευθύντρια Διαχείρισης Απαιτήσεων Εταιρικής και Λιανικής Τραπεζικής της Εθνικής Τράπεζας κ. Φωτεινή Ιωάννου, επεσήμανε ότι μέχρι σήμερα δεν υπάρχουν ενδείξεις καθυστερήσεων, αλλά η αβεβαιότητα που δημιουργούν οι γεωπολιτικές εξελίξεις, επιβάλλουν εγρήγορση από την πλευρά των τραπεζών.
Ανάλογο προβληματισμό μετέφερε και ο πρόεδρος της Ένωσης των εταιρειών διαχείρισης και διευθύνων σύμβουλος της doValue Greece Τάσος Πανούσης, εξηγώντας ότι τα δάνεια αυτά βρίσκονται υπό τη στενή παρακολούθηση των servicers, στο βαθμό που η δόση των δανείων αυτών θα επιβαρύνει εξολοκλήρου τους ίδιους τους οφειλέτες.
Οι όροι των δύο προγραμμάτων προβλέπουν ότι οι δανειολήπτες που έχουν λάβει κρατική στήριξη μέσω των δύο προγραμμάτων θα πρέπει να συνεχίσουν να πληρώνουν το σύνολο της δόσης τους με ίδιους πόρους για χρονικό διάστημα από 6-18 μήνες προκειμένου να μην υποχρεωθούν να επιστρέψουν την επιδότηση στο κράτος. Η υποχρέωση αυτή εκτιμάται ότι θα λειτουργήσει ως κίνητρο για την αποτροπή καθυστερήσεων στις αποπληρωμές αυτών των δανείων, ενώ το γεγονός ότι η πλειοψηφία των δανειοληπτών που επιδοτήθηκαν ήταν συνεπείς οφειλέτες, ενισχύει την προσδοκία ότι τα δάνεια αυτά δεν θα εμφανίσουν δυσμενή συμπεριφορά.
Η κ. Ιωάννου συνέδεσε το θέμα της οριστικής αντιμετώπισης των κόκκινων δανείων από την πλευρά των τραπεζών και με την πλήρη έναρξη του νέου πτωχευτικού. Στον εξωδικαστικό μηχανισμό έχουμε όπως εξήγησε 48.000 ενεργές αιτήσεις (42 χιλιάδες αιτήσεις από ιδιώτες με συνολικές οφειλές σε τράπεζες και Δημόσιο σχεδόν 16 δισ. ευρώ), «τις οποίες θα πρέπει να επεξεργαστούμε και να βρούμε λύσεις».
Πρόσθετο εργαλείο που θα επηρεάσει το τοπίο, συμπληρώνοντας το πλέγμα των δράσεων του νέου πτωχευτικού νόμου, θα αποτελέσει ο Φορέας Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων για τον οποίο όπως σημείωσε ο κ. Πανούσης ο διαγωνισμός αναμένεται εντός του Μαρτίου.
Να σημειωθεί ότι τα κόκκινα δάνεια με βάση και τα αποτελέσματα που αναμένεται να ανακοινώσουν οι τράπεζες τις προσεχείς ημέρες θα έχουν μειωθεί στο τέλος του 2021 στα 15 δισ. ευρώ από το υψηλό των 115 δισ. ευρώ που ήταν φτάσει το 2016 και όπως σημείωσε η κ. Ιωάννου αυτό ήταν το αποτέλεσμα των μη οργανικών ενεργειών που έχουν γίνει, όπως οι πωλήσεις, και οι τιτλοποιήσεις με τη βοήθεια του ΗΡΑΚΛΗ, αλλά και οργανικές ενέργειες, από την πλευρά των τραπεζών μέσω ρυθμίσεων.
moneyrewie.gr
