Το χρηματιστηριακό ατύχημα που οδήγησε το νικέλιο στα 100.000 δολάρια/τόνο οφείλεται σε σημαντικό βαθμό στις ανησυχίες λόγω του πολέμου στην Ουκρανία και ομολογουμένως τρόμαξε τις αγορές. Ταυτόχρονα όμως, έγινε αφορμή να ασχοληθούμε σε βάθος με το μέλλον του βιομηχανικού αυτού μετάλλου που έχουμε συνδέσει στενά με την χαλυβουργία και πλέον είναι απαραίτητο στην βιομηχανία μπαταριών. Το μέλλον λοιπόν βρίσκεται μακριά από εμάς, κάπου στην Ασία, κυρίως στην Ινδονησία αλλά και τις Φιλιππίνες.
Η προηγούμενη εβδομάδα σημαδεύτηκε χρηματιστηριακά από την εκτίναξη της τιμής του νικελίου στο χρηματιστήριο μετάλλων του Λονδίνου. Η μάχη μεταξύ του πωλητή κινέζου μεγιστάνα και του άγνωστου αγοραστή φάνηκε να λήγει υπέρ του δεύτερου (Η εκτόξευση του νικελίου, ο big long και ο big short), αν και δεν μπορεί να είμαστε ακόμα σίγουροι γι’ αυτό. Για να μείνουμε λίγο στα απόνερα της κρίσης που πέρασε την Τρίτη το ιστορικό λονδρέζικο χρηματιστήριο, γνωστότερο ως LME, πρέπει να πούμε πως ακόμα δεν έχει αρθεί η αναστολή διαπραγμάτευσης των συμβολαίων νικελίου. Έχουν συμβεί όμως αρκετά άλλα πράγματα που μας δείχνουν πως η απίθανη άνοδος της τιμής του νικελίου ήταν όντως αποτέλεσμα των ιδιαίτερων συνθηκών που επικράτησαν στο LME και δεν αντιπροσωπεύει την πραγματική σχέση ζήτησης και προσφοράς.
Κατ’ αρχάς, φαίνεται πως ο κινέζος μεγιστάνας Xiang Guangda και η εταιρεία του Tsingshan δεν πρόκειται να καταστραφούν, όσο μεγάλες και να είναι οι ζημιές που καταγράφει (τουλάχιστον στα χαρτιά) η Tsingshan αυτή την στιγμή. Οι τράπεζες και οι χρηματιστηριακές εταιρείες στις οποίες φέρεται να πρέπει να καταβάλλει ποσά μεγαλύτερα των δύο δισεκατομμυρίων δολαρίων, ίσως και πολύ παραπάνω, βρίσκονται σε συνεχείς συζητήσεις μαζί του. Σύμφωνα με τις πληροφορίες του διεθνούς Τύπου, ο Xiang έχει δηλώσει πως προτίθεται να διατηρήσει την μεγάλη short θέση που έχει ανοίξει.
Το Bloomberg αναφέρει πως η συνολική του θέση είναι μεγαλύτερη από 150.000 τόνους νικελίου, δηλαδή έχει προπωλήσει αυτή την ποσότητα προσδοκώντας πως θα την αγοράσει σε χαμηλότερη τιμή και θα αποκομίσει μεγάλα κέρδη. Για να μπορέσει να διατηρήσει την θέση, θα πρέπει να καταβάλλει μεγαλύτερες εγγυήσεις προς τις τράπεζες, αλλιώς θα αναγκαστεί να κλείσει την θέση του αγοράζοντας νικέλιο σε πολύ υψηλές τιμές και θα καταγράψει τεράστιες ζημιές. Αν υποθέσουμε πως η τιμή πώλησης είναι κάτω από 25.000 δολάρια/τόνο, με την τιμή των περίπου 50.000 δολαρίων/τόνο (αυτή είναι η τελευταία επίσημη τιμή στο LME), η ζημιά θα είναι κοντά στα 4 δις δολάρια. Αυτό όμως, όπως είπαμε παραπάνω, δεν πρόκειται να γίνει.
Ο Xiang είναι πρόθυμος να «υποθηκεύσει» τα ορυχεία της εταιρείας του στην Ινδονησία και κάποια από τα εργοστάσιά της, προκειμένου να πείσει τις τράπεζες να του χορηγήσουν τις απαιτούμενες πιστώσεις για να μπορέσει να κρατήσει την θέση του (εδώ πρέπει να υπενθυμίσουμε πως η Tsingshan είναι η μεγαλύτερη παραγωγός νικελίου στον κόσμο). Το πιθανότερο είναι πως θα βρεθεί λύση, αφενός γιατί οι κινεζικές αρχές έχουν κινητοποιηθεί από την πρώτη στιγμή προσπαθώντας να εξομαλύνουν την κατάσταση και αφετέρου γιατί οι δυτικές τράπεζες στις οποίες φέρεται να έχει μεγάλα ανοίγματα δεν έχουν κανέναν λόγο να τον στριμώξουν στη γωνία, γιατί απλούστατα θα κινδυνέψουν και οι ίδιες με μεγάλες ζημιές.
Χαρακτηριστικά αναφέρουμε πως η JPMorgan, απέναντι στην οποία η Tsingshan είναι (σύμφωνα με το Bloomberg) υπόλογη για περίπου 50.000 τόνους προπωλημένου νικελίου, θα μπορούσε να υποστεί ζημιά της τάξης του ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων. Πέρα από αυτό όμως, οι τράπεζες έχουν μπροστά τους και την γενικότερη εικόνα της αγοράς νικελίου. Στο χρηματιστήριο της Σανγκάης, η τιμή του νικελίου, η οποία είχε ακολουθήσει την άνοδο στο Λονδίνο, κινείται σταθερά πτωτικά από την Τρίτη και μετά και πλησιάζει πάλι τις 30.000 δολάρια/τόνο.
Είναι σχεδόν βέβαιο πως κάτι ανάλογο θα γίνει όταν επαναρχίσουν οι συναλλαγές στο LME, οπότε οι θεωρητικές ζημιές του Xiang και της Tsingshan θα μειωθούν δραστικά, μαζί τους και το ρίσκο των τραπεζών. Αν κοιτάξουμε και λίγο πιο μακριά, είναι φανερό πως τα οποιαδήποτε προβλήματα προσφοράς πιθανολογείται πως θα εμφανισθούν λόγω της κατάστασης στην Ουκρανία και των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί στην Ρωσία, θα είναι προσωρινά. Αυτό έχει στο μυαλό του και ο κινέζος επιχειρηματίας, ο οποίος ξέρει πολύ καλά την αγορά και αντιλαμβάνεται την μεσοπρόθεσμη εικόνα πολύ καλύτερα από εμάς.
Όπως είπαμε παραπάνω, η Tsingshan δραστηριοποιείται έντονα στην Ινδονησία, και αυτό είναι πολύ λογικό, διότι η Ινδονησία είναι η μεγαλύτερη παραγωγός νικελίου στον κόσμο. Σύμφωνα με τις προκαταρκτικές εκτιμήσεις της γεωλογικής υπηρεσίας των ΗΠΑ, η παγκόσμια παραγωγή των ορυχείων νικελίου ανήλθε το 2021 σε 2.700.000 τόνους. Από αυτούς, το ένα εκατομμύριο προήλθε από τα Ινδονησιακά ορυχεία, κατά 30% περισσότερο από το 2020 όταν η Ινδονησιακή παραγωγή έχει φθάσει τους 770.000 τόνους.
Μία μέρα μετά την εξωπραγματική κίνηση του νικελίου στο LME, ο αρμόδιος Ινδονήσιος υπουργός ανακοίνωσε πως τα ορυχεία της χώρας θα μπορούν να εξορύξουν τετρακόσιες χιλιάδες τόνους παραπάνω για το 2022, ενώ η δυναμικότητά τους θα ανέβει κατά άλλες πεντακόσιες χιλιάδες τόνους το 2023. Οι αριθμοί αυτοί είναι πολύ εντυπωσιακοί, ειδικά αν κανείς σκεφθεί πως η παραγωγή των ορυχείων των Φιλιππίνων για το 2021 ήταν λίγο κάτω από τις 400.000 τόνους, και οι Φιλιππίνες είναι η δεύτερη μεγαλύτερη δύναμη παγκοσμίως.
Σύμφωνα πάλι με τις αμερικανικές εκτιμήσεις, η ρωσική παραγωγή νικελίου ήταν για το 2021 κοντά στους 250.000 τόνους, δηλαδή λίγο πάνω από το 9%. Είναι φανερό πως η σημασία της ρωσικής παραγωγής θα είναι σημαντικά μειωμένη μέσα στο 2022 και ακόμα περισσότερο μέσα στο 2023, αφού πέρα από την Ινδονησία, αναμένεται αύξηση της παραγωγής των ορυχείων και των Φιλιππίνων.
Μπορεί η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία να ανησύχησε την αγορά νικελίου, και πολλές άλλες αγορές εμπορευμάτων, και δικαίως. Tο 9% είναι ένα πολύ σημαντικό μερίδιο, ενώ ακόμα μεγαλύτερο είναι το μερίδιό των ρωσικών επιχειρήσεων στο επεξεργασμένο καθαρό νικέλιο. Όμως, η ανησυχία δεν θα πρέπει να διαρκέσει για πολύ. Παρά την περιπέτεια που περνάει αυτές τις μέρες, ο Xiang δεν έχει χάσει το μυαλό του.
Ξέρει πως σύντομα η προσφορά νικελίου θα αυξηθεί, και μάλιστα με νικέλιο χαμηλότερου κόστους, όπως αυτό που βγαίνει από τα Ινδονησιακά ορυχεία. Δεν αποκλείεται μάλιστα να κερδίσει τελικά από την μεγάλη short θέση που έχει χτίσει. Την άποψη αυτή ενισχύουν και οι δηλώσεις του Ινδονήσιου υπουργού, ο οποίος είπε καθαρά πως θα προσπαθήσουν να μην κάνουν κάτι που θα ακριβύνει το νικέλιο, διότι δεν θέλουν να επιβαρυνθούν πολύ οι καταναλωτές. Εξειδικεύοντας περισσότερο, πρόσθεσε πως δεν θέλουν να δημιουργήσουν προβλήματα στην βιομηχανία ηλεκτρικών αυτοκινήτων, όχι μόνο γιατί το νικέλιο χρησιμοποιείται στην ανερχόμενη βιομηχανία κατασκευής μπαταριών, αλλά γιατί και η ίδια η Ινδονησία σχεδιάζει να αρχίσει, σε δύο χρόνια από τώρα, την κατασκευή μπαταριών ιόντων λιθίου.
Προφανώς, ο υπουργός ξέρει πως αν το νικέλιο είναι πολύ ακριβό, θα είναι μειωμένη και η ζήτηση για τις μπαταρίες, αφού το νικέλιο είναι ένα από τα βασικά συστατικά των μπαταριών λιθίου. Όποιος λοιπόν φοβάται πως το νικέλιο θα είναι για πολύ καιρό δυσεύρετο και πολύ ακριβό, μάλλον θα πρέπει να νοιώθει ανακουφισμένος. Όταν ο μεγαλύτερος παραγωγός δεν θέλει πολύ υψηλές τιμές για το προϊόν του, συνήθως το καταφέρνει χωρίς μεγάλη δυσκολία..
