Τα όσα διαδραματίζονται τις τελευταίες εβδομάδες στη Σαγκάη, οι συμπλοκές αστυνομίας με πολίτες που αρνούνται να μετατραπούν τα σπίτια τους σε κέντρα καραντίνας, οι εικόνες ανθρώπων να ουρλιάζουν και σκύλων να θανατώνονται, προκαλούν στην καλύτερη περίπτωση προβληματισμό και στη χειρότερη τρόμο. Κυρίως όμως αυτό που τρομάζει περισσότερο είναι η σιωπή της επίσημης κινεζικής ηγεσίας ως προς το τι επιβάλει τη, χωρίς καμία λογική, στάση των κινεζικών αρχών, κατά πόσο υπαγορεύεται από την εμμονή του Πεκίνου στη σκληρή πολιτική του zero Covid ή σε τυχόν ευρήματα κάποιας νέας επικίνδυνης παραλλαγής του ιού. Καμία ενημέρωση, θολή εικόνα, συγκρούσεις με την αστυνομία, τσακωμοί για λίγα τρόφιμα και απόλυτο σκοτάδι, ενισχύουν τη φημολογία πως κάτι άλλο συμβαίνει στη Σαγκάη. Το μόνο βέβαιο είναι ότι η σκληρή πολιτική της «μηδενικής ανοχής» που εφαρμόζει το καθεστώς του Σι Τζιπίνγκ δεν στηρίζεται σε καμία επιστημονική τεκμηρίωση, δεν έχει καμία σχέση με την επιστήμη, παρά επιβάλλεται προφανώς, επειδή τα ποσοστά εμβολιασμού του πληθυσμού είναι χαμηλά και η πανδημία φουντώνει. Η χρήση τόσο αυστηρών μέτρων δεν χρειάζεται. Είναι σαν ένας ασθενής να πάσχει από ελαφράς μορφής καρκίνο και ο γιατρός του να του επιβάλει να κάνει χημειοθεραπεία, παρά τις ανυπολόγιστες επιπτώσεις που θα έχει για την υγεία του. Αυτός είναι και ο λόγος που στη Δύση φουντώνει η αμφιβολία πως για να επιβάλλονται τόσο αχρείαστα μέτρα με τόσο σοβαρή οικονομική ζημιά, κάτι άλλο συμβαίνει στη Σαγκάη. Τα δεδομένα από την Κίνα είναι πολύ ελλιπή για να εξάγουμε επιστημονικά συμπεράσματα. Όπως είναι γνωστό, η πιο πιθανή θεωρία αναφέρει ότι ο κορονοϊός μεταδόθηκε στον άνθρωπο από ζώα, ενώ έρευνες έχουν δείξει ότι μπορεί να μολυνθούν κατοικίδια όταν ζουν σε σπίτια όπου οι ιδιοκτήτες τους έχουν Covid. Η πιθανότερη οδός μετάδοσης είναι από ανθρώπους που νοσούν προς τα ζώα τους, όχι το αντίστροφο. Είναι άγνωστο ωστόσο αν οι Κινέζοι έχουν ενδείξεις ότι τα ζώα δρουν ως «δεξαμενή» του κορονοϊού ή κάποιας νέας του παραλλαγής, με κίνδυνο να την επανεισάγουν στον ανθρώπινο πληθυσμό. Διόλου απίθανο να θανατώνουν τα τελευταία 24ωρα σκυλιά στη Σαγκάη για να αποφύγουν μια τέτοια εξέλιξη. Στο ερώτημα τι ακριβώς συμβαίνει τις τελευταίες εβδομάδες στη Σαγκάη μόνο με υποθέσεις εργασίας μπορεί να απαντηθεί. Αλλά είναι τόσο καταστροφικές οι επιπτώσεις στην κινεζική οικονομία από το παρατεταμένο lockdown της δεύτερης μεγαλύτερης κινεζικής πόλης, ώστε δυσκολεύεται κανείς να το αποδώσει μόνο στην επιμονή του Πεκίνου για «δυναμική εκκαθάριση της Covid». Τα εφιαλτικά lockdown που έχουν παραλύσει την πόλη και στα οποία οι αρχές επιμένουν, πυροδοτώντας εικόνες παράνοιας, βίαια καταστολή, συγκρούσεις στους δρόμους, είναι εντελώς υπερβολικά και επιστημονικώς αχρείαστα. Δύο χρόνια μετά από το ξέσπασμα του ιού, ο πλανήτης έχει βρει τον τρόπο να ζει με τον ιό. Αντίθετα η Κίνα συμπεριφέρεται σαν ο ιός να ξέσπασε χθες, προκαλώντας δυσπιστία ως προς τα πραγματικά αίτια για τη στάση της κινεζικής ηγεσίας. Σημειωτέον ότι τα ποσοστά εμβολιασμού στην Κίνα είναι χαμηλά, καθώς η αποτελεσματικότητα των κινεζικών εμβολίων ελέγχεται, και όταν ο ιός εισβάλει σε ασθενείς οργανισμούς χωρίς αντισώματα βρίσκει έδαφος να αναπτυχθεί, να μεταλλαχθεί και να γίνει κάτι χειρότερο απ’ ότι η Δέλτα. Η σιωπή και το πέπλο μυστηρίου με το οποίο καλύπτει η Κίνα τις εσωτερικές εξελίξεις γύρω από την πανδημία, όπως συνέβαινε και στα προηγούμενα κύματα, ενισχύει τα ερωτηματικά των ειδικών και τις υποθέσεις για το τι πραγματικά κρύβεται πίσω από τη συμπεριφορά του καθεστώτος και τις εικόνες παράνοιας που διαδραματίζονται τα τελευταία 24ωρα. * Ο Παναγής Γαλιατσάτος είναι καθηγητής πνευμονολογίας, επικεφαλής της μονάδας Covid-19 του πανεπιστημιακού νοσοκομείου Johns Hopkins
