Ένα από τα σπουδαιότερα ταφικά έργα και το πιο γνωστό τουριστικό αξιοθέατο της Κίνας μαζί με το Σινικό Τείχος. Ο λόγος για τον «Πήλινο Στρατό». Το τηλεοπτικό δίκτυο BBC και το National Geographic, δημιούργησαν ένα ντοκιμαντέρ με θέμα τον περίφημο στρατό από τερακότες και την πιθανή ελληνική επιρροή που υπάρχει σ’ αυτόν.
Με τίτλο «Ο μεγαλύτερος τάφος του κόσμου», η τηλεοπτική παραγωγή καταπιάστηκε με τη θεωρία ότι ο «Πήλινος Στρατός» δημιουργήθηκε υπό την καθοδήγηση Ελλήνων τεχνιτών.
Η θεωρία αυτή δεν είναι νέα, με τα χρόνια, όμως, ενισχύθηκε και πλέον κερδίζει ολοένα μεγαλύτερη επιστημονική απήχηση προκαλώντας την έντονη δυσαρέσκεια των Κινέζων. Δεν είναι τυχαίο ότι όσοι Κινέζοι αρχαιολόγοι είχαν αρχικά συνεργαστεί και εμφανιστεί στο ντοκιμαντέρ, στη συνέχεια ανακάλεσαν.
Οι Αρχές της Κίνας θίχτηκαν, καθώς στο ντοκιμαντέρ οι ειδικοί αναφέρονταν, ως επί το πλείστον, στη γενική ευρωπαϊκή καλλιτεχνική επιρροή που εντοπίζεται στη δημιουργία του Πήλινου Στρατού. Η γλυπτική δεν εντασσόταν στην κινεζική κουλτούρα και ενδεικτικό αυτού είναι ότι ποτέ ξανά δεν βρέθηκαν παρόμοιας αισθητικής αγάλματα παρά μόνο μικρά ειδώλια. Και αυτά, όμως, ποτέ σε τάφους. Αυτό το επιβεβαιώνει και η αρθρογράφος του Πολιτιστικού του «Ιndependent» Χάνα Φέρνες.
«Η επιρροή θα μπορούσε να έρθει μόνο από την Ελλάδα»
Σε σχετικό αφιέρωμά της καταλήγει στο συμπέρασμα ότι πριν από την εμφάνιση των πολεμιστών από τερακότα, οι Κινέζοι γλύπτες δεν είχαν καμία παράδοση στην κατασκευή αγαλμάτων σε φυσικό μέγεθος. Το άλμα από την παντελή έλλειψη εμπειρίας στη δημιουργία ενός στρατού 8.000 στρατιωτών σε φυσικό μέγεθος προϋποθέτει κάποια εξωτερική επιρροή ή βοήθεια. «Αυτή θα μπορούσε να έχει έρθει μόνο από την Ελλάδα. Εκεί βρίσκονταν οι μοναδικοί φημισμένοι γλύπτες στην Ευρώπη», σχολιάζει.
Η «Telegraph» θεωρεί ότι η ανακάλυψη αυτή μπορεί να είναι σημαντικότερη ακόμα και από την ίδια την ανακάλυψη του Πήλινου Στρατού (έγινε το 1974 κοντά στο παλάτι του Τσιν Σι Χουάνγκ στην Κεντρική Κίνα). Και βέβαια μαρτυρά την πρώτη επαφή δυτικού και ανατολικού πολιτισμού και ενδεχομένως στοιχειοθετεί και αυτή τη σχέση σεβασμού και αγάπης που υπάρχει μεταξύ Κίνας και Ελλάδας παραδοσιακά.
Δεν είναι λοιπόν περίεργο που με τα χρόνια και την εξέλιξη της επιστήμης το ερώτημα για το πώς δημιουργήθηκε κάτι τόσο περίτεχνο, που δεν είχε καμία σύνδεση με την κινεζική παράδοση, έγινε όλο και πιο επίμονο.
Η επικεφαλής αρχαιολόγος του Μουσείου του Μαυσωλείου, καθηγήτρια Αρχαιολογίας Λι Ξιουζέν, ανέφερε σχετικά στο «National Geographic»: «Οι Ελληνες μπορεί να συνέβαλαν στην κατασκευή αυτών των ξακουστών κινεζικών αγαλμάτων, των 8.000 στρατιωτών που βρέθηκαν παρατεταγμένοι στο μαυσωλείο του τρανού αυτοκράτορα και η κατασκευή πρέπει να έγινε υπό τις οδηγίες γλύπτη που συνεργάστηκε με τους ντόπιους. Ακόμα κι αν δεν ήταν Ελληνας, πρέπει να είχε δεχτεί επιρροές από την γλυπτική της Αρχαίας Ελλάδας».
Αυτό που εξετάζεται, λοιπόν, πώς Ελληνες τεχνίτες βρέθηκαν εκεί για να διδάξουν την τέχνη τους, σε μια προσπάθεια να ξεφύγουν και από τα δύσκολα χρόνια και τις συγκρούσεις των ελληνιστικών βασιλείων. «Φαντάζομαι ότι ένας Ελληνας γλύπτης μπορεί να βρισκόταν στον χώρο για να εκπαιδεύσει τους ντόπιους», είπε ο Λούκας Νικέλ, πρόεδρος της Ασιατικής Ιστορίας της Τέχνης στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης και μέλος της ομάδας που εργάζεται για την ιστορία του Στρατού Τερακότα.
Σύμφωνα με τον ίδιο, είναι πιθανόν η ελληνική επιρροή να σχετίζεται με τις κατακτήσεις του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Ασία. Οι Κινέζοι ήρθαν σε επαφή με τους Μακεδόνες στην κοιλάδα της Φεργκάνα. Μετά τις κατακτήσεις του Μεγάλου Αλεξάνδρου, η Φεργκάνα έχει γίνει μέρος του βασιλείου των Σελευκιδών και του βακτριανού βασιλείου. Η νέα θεωρία προχωρά παραπέρα, υποδηλώνοντας ότι τον αιώνα μετά την εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ελληνικά αγάλματα θα μπορούσαν να είχαν φτάσει στην Κίνα αποτελώντας πηγή έμπνευσης για τον Πήλινο Στρατό.
